ΣΑΣ ενδιαφέρει η θρησκευτική αλήθεια; Αν ναι, τότε ίσως σας έχουν απασχολήσει τα εξής ερωτήματα: (1) Γεννήθηκε πράγματι ο Ιησούς στις 25 Δεκεμβρίου; (2) Ποιοι ήταν οι «μάγοι», και ήταν όντως τρεις; (3) Τι είδους «άστρο» τούς οδήγησε στον Ιησού; (4) Τι σχέση έχει ο Αϊ-Βασίλης με τον Ιησού και τη γέννησή του; (5) Πώς βλέπει ο Θεός το χριστουγεννιάτικο έθιμο της προσφοράς δώρων ή, για την ακρίβεια, της ανταλλαγής δώρων;

Ας εξετάσουμε τώρα αυτά τα ερωτήματα υπό το πρίσμα της Αγίας Γραφής και των ιστορικών στοιχείων.

(1) Γεννήθηκε ο Ιησούς στις 25 Δεκεμβρίου;

Το έθιμο: Σύμφωνα με την παράδοση, η γέννηση του Ιησού έλαβε χώρα στις 25 Δεκεμβρίου, οπότε και εορτάζεται.

Οι ρίζες του: «Η καθιέρωση της 25ης Δεκεμβρίου δεν στηρίχτηκε σε κάποιο βιβλικό πρότυπο», λέει Η Εγκυκλοπαίδεια των Χριστουγέννων (The Christmas Encyclopedia), «αλλά σε ειδωλολατρικές ρωμαϊκές γιορτές που τηρούνταν στο τέλος του έτους», περίπου τον καιρό του χειμερινού ηλιοστασίου στο Βόρειο Ημισφαίριο. Μεταξύ αυτών των γιορτών ήταν τα Σατουρνάλια, προς τιμήν του Σατούρνου, θεού της γεωργίας, «καθώς και οι συνδυασμένες γιορτές δύο θεών-ήλιων, του Σολ των Ρωμαίων και του Μίθρα των Περσών», σύμφωνα με την ίδια εγκυκλοπαίδεια. Τα γενέθλια και των δύο αυτών θεών γιορτάζονταν στις 25 Δεκεμβρίου, ημέρα του χειμερινού ηλιοστασίου κατά το Ιουλιανό ημερολόγιο.

Αυτές οι ειδωλολατρικές γιορτές άρχισαν να «εκχριστιανίζονται» το 350 Κ.Χ., όταν ο Πάπας Ιούλιος Α΄ ανακήρυξε την 25η Δεκεμβρίου ημερομηνία γέννησης του Χριστού. «Σταδιακά, η Γέννηση είτε αφομοίωσε είτε παραγκώνισε όλες τις άλλες τελετουργίες του ηλιοστασίου», λέει η Εγκυκλοπαίδεια της Θρησκείας (Encyclopedia of Religion). «Τα ηλιακά σύμβολα χρησιμοποιούνταν ολοένα και συχνότερα για να απεικονίσουν τον αναστημένο Χριστό (που αποκλήθηκε επίσης Sol Invictus [Ακατανίκητος Ήλιος]), ενώ ο παλιός ηλιακός δίσκος . . . έγινε το φωτοστέφανο των Χριστιανών αγίων».

Τι λέει η Αγία Γραφή: Η Αγία Γραφή δεν αναφέρει την ημερομηνία γέννησης του Ιησού. Αλλά μπορούμε να συμπεράνουμε με βεβαιότητα ότι δεν γεννήθηκε στις 25 Δεκεμβρίου. Γιατί το λέμε αυτό; Η Γραφή μάς λέει πως, όταν γεννήθηκε ο Ιησούς, κάποιοι ποιμένες «έμεναν στο ύπαιθρο» φροντίζοντας τα ποίμνιά τους τη νύχτα στην περιοχή της Βηθλεέμ. (Λουκάς 2:8) Η κρύα εποχή των βροχών άρχιζε συνήθως τον Οκτώβριο, και οι ποιμένες—ιδίως στα ψυχρότερα ορεινά, όπως στην περιοχή της Βηθλεέμ—οδηγούσαν τη νύχτα τα ποίμνιά τους σε προστατευμένους χώρους. Οι χαμηλότερες θερμοκρασίες, ενίοτε συνοδευόμενες από χιονοπτώσεις, σημειώνονταν το Δεκέμβριο.*

Είναι αξιοσημείωτο ότι οι πρώτοι Χριστιανοί, πολλοί εκ των οποίων είχαν συνοδεύσει τον Ιησού στη διακονία του, δεν γιόρταζαν ποτέ τα γενέθλιά του σε οποιαδήποτε ημερομηνία. Απεναντίας, σε αρμονία με την εντολή του, τηρούσαν μόνο την ανάμνηση του θανάτου του. (Λουκάς 22:17-20· 1 Κορινθίους 11:23-26) Εντούτοις, ορισμένοι ίσως λένε: “Έχει όντως σημασία η ειδωλολατρική προέλευση;” Ναι, για τον Θεό έχει σημασία. «Οι αληθινοί λάτρεις θα λατρεύουν τον Πατέρα με πνεύμα και αλήθεια», είπε ο Ιησούς Χριστός.—Ιωάννης 4:23.

(2) Πόσοι και Ποιοι Ήταν οι «Μάγοι»;

Το έθιμο: Τρεις «μάγοι», ή «σοφοί» όπως αποκαλούνται σε μερικές μεταφράσεις, οδηγούμενοι από ένα «άστρο» από την ανατολή, απεικονίζονται να προσφέρουν δώρα στον Ιησού ο οποίος βρίσκεται μέσα στη φάτνη ενός στάβλου. Μερικές φορές στη σκηνή συμπεριλαμβάνονται ποιμένες.

Οι ρίζες του: Η Εγκυκλοπαίδεια των Χριστουγέννων λέει ότι, πέρα από τη σύντομη Γραφική αφήγηση, «όλα όσα έχουν γραφτεί για τους Σοφούς προέρχονται κυρίως από θρύλους».

Τι λέει η Αγία Γραφή: Η Αγία Γραφή δεν λέει πόσοι «μάγοι» επισκέφτηκαν τον Ιησού. Μπορεί να ήταν δύο, τρεις, τέσσερις ή και περισσότεροι. Παρότι μερικές μεταφράσεις της Γραφής τούς αποκαλούν «σοφούς», η λέξη μάγοι του πρωτότυπου ελληνικού κειμένου αναφέρεται σε αστρολόγους ή πνευματιστές—επαγγέλματα που, σύμφωνα με τη Γραφή, είναι “απεχθή στον Ιεχωβά”. (Δευτερονόμιο 18:10-12) Επειδή το ταξίδι τους από την Ανατολή ήταν μακρύ, οι αστρολόγοι δεν έφτασαν εγκαίρως για να επισκεφτούν τον Ιησού στο στάβλο. Αντ’ αυτού, ίσως έπειτα από μήνες ταξιδιού, «μπήκαν στο σπίτι» όπου έμενε ο Ιησούς. Εκεί είδαν «το παιδάκι με τη Μαρία τη μητέρα του».—Ματθαίος 2:11.

(3) Τι Είδους Άστρο Οδήγησε τους Αστρολόγους;

Παίρνουμε κάποια ιδέα για το άστρο από τις ίδιες τις κινήσεις του. Κατ’ αρχάς, δεν οδήγησε τους άντρες κατευθείαν στη Βηθλεέμ, αλλά τους πήγε στην Ιερουσαλήμ, όπου οι ερωτήσεις τους για τον Ιησού έφτασαν στα αφτιά του Βασιλιά Ηρώδη. Τότε ο Ηρώδης «κάλεσε κρυφά τους αστρολόγους», και εκείνοι του είπαν για τον νεογέννητο “βασιλιά των Ιουδαίων”. Έπειτα ο Ηρώδης είπε: «Κάντε προσεκτική έρευνα για το παιδάκι και, όταν το βρείτε, ελάτε να μου πείτε και εμένα». Το ενδιαφέρον του για τον Ιησού, όμως, ήταν κάθε άλλο παρά καλοπροαίρετο. Στην πραγματικότητα, αυτός ο υπερήφανος και αδίστακτος κυβερνήτης ήταν αποφασισμένος να θανατώσει τον Ιησού!—Ματθαίος 2:1-8, 16.

Είναι ενδιαφέρον ότι το «άστρο» οδήγησε στη συνέχεια τους αστρολόγους νότια προς τη Βηθλεέμ. Εκεί «στάθηκε» πάνω από το σπίτι όπου βρισκόταν ο Ιησούς.—Ματθαίος 2:9, 10.

Σαφώς, δεν επρόκειτο για συνηθισμένο άστρο! Άλλωστε, για ποιο λόγο ο Θεός, ο οποίος είχε χρησιμοποιήσει αγγέλους για να αναγγείλει σε ταπεινούς ποιμένες τη γέννηση του Ιησού, θα χρησιμοποιούσε τώρα ένα άστρο για να οδηγήσει ειδωλολάτρες αστρολόγους—πρώτα στον εχθρό του Ιησού και μετά στο ίδιο το παιδί; Το μόνο λογικό συμπέρασμα είναι ότι το άστρο αποτελούσε καταχθόνιο τέχνασμα του Σατανά, ο οποίος είναι ικανός να παράγει τέτοια φαινόμενα. (2 Θεσσαλονικείς 2:9, 10) Η ειρωνεία είναι ότι ένα στολίδι που αποκαλείται «άστρο της Βηθλεέμ» τοποθετείται συνήθως στην κορυφή του χριστουγεννιάτικου δέντρου.

(4) Τι Σχέση Έχει ο Αϊ-Βασίλης με τον Ιησού και τη Γέννησή Του;

Το έθιμο: Σε πολλές χώρες, θεωρείται ότι τα Χριστούγεννα ο Αϊ-Βασίλης φέρνει στα παιδιά δώρα. Τα παιδιά πολλές φορές του γράφουν γράμματα ζητώντας δώρα, τα οποία, σύμφωνα με την παράδοση, φτιάχνει με τη βοήθεια ξωτικών στην έδρα του στο Βόρειο Πόλο.

Οι ρίζες του: Στη Δύση, ο χαρακτήρας του Αϊ-Βασίλη αποκαλείται Σάντα Κλοζ και, σύμφωνα με την επικρατούσα άποψη, έχει ως βάση του τον Άγιο Νικόλαο, Επίσκοπο των Μύρων της Μικράς Ασίας. Η Εγκυκλοπαίδεια των Χριστουγέννων λέει: «Σχεδόν όλα όσα έχουν γραφτεί για τον Άγιο Νικόλαο βασίζονται σε θρύλους». Στην ελληνική Ορθόδοξη παράδοση, η μορφή του Αϊ-Βασίλη ανάγεται στον Μέγα Βασίλειο, Επίσκοπο της Καισάρειας στη Μικρά Ασία τον 4ο αιώνα Κ.Χ. Ο καθηγητής λαογραφίας Δ. Λουκάτος, στο βιβλίο του Χριστουγεννιάτικα και των Γιορτών, γράφει ότι ο Άγιος Νικόλαος, που στη Δύση έχει γίνει «κλασικός φορέας των δώρων», σταδιακά άλλαξε μορφή και «έδωσε τον τύπο του και στον δικό μας λεγόμενο “Άγιο Βασίλη”». Επομένως, τόσο με βάση την ιστορία όσο και με βάση την Αγία Γραφή, η μορφή του Αϊ-Βασίλη δεν έχει καμία σχέση με τη γέννηση του Ιησού Χριστού.

Τι λέει η Αγία Γραφή: «Τώρα που έχετε αποβάλει το ψεύδος, να λέτε την αλήθεια ο καθένας με τον πλησίον του». Οι πιο κοντινοί μας άνθρωποι είναι τα μέλη της οικογένειάς μας. (Εφεσίους 4:25) Η Γραφή λέει επίσης ότι πρέπει να “αγαπάμε την αλήθεια” και να “λέμε την αλήθεια μέσα στην καρδιά μας”. (Ζαχαρίας 8:19· Ψαλμός 15:2) Το να λέμε στα παιδιά ότι ο Αϊ-Βασίλης είναι εκείνος που φέρνει δώρα τα Χριστούγεννα ίσως φαίνεται αθώο και χαριτωμένο, αλλά είναι σωστό ή συνετό να εξαπατούμε τα παιδιά, έστω και χωρίς κακή πρόθεση; Δεν είναι ειρωνεία ότι μια γιορτή που υποτίθεται ότι έχει σκοπό να τιμήσει τον Ιησού γίνεται περίοδος εξαπάτησης των παιδιών;

(5) Πώς Βλέπει ο Θεός την Προσφορά Δώρων και τα Γλέντια των Χριστουγέννων;

Το έθιμο: Μια ιδιαιτερότητα των Χριστουγέννων είναι ότι περιλαμβάνουν, όχι απλώς προσφορά, αλλά κυρίως ανταλλαγή δώρων. Επίσης, η περίοδος των Χριστουγέννων χαρακτηρίζεται από γλέντια, ξεφάντωμα και ποτό.

Οι ρίζες του: Τα Σατουρνάλια, αρχαία ρωμαϊκή γιορτή, άρχιζαν στις 17 Δεκεμβρίου και ολοκληρώνονταν στις 24 με ανταλλαγή δώρων. Ο ορυμαγδός από τους ανθρώπους που συμποσίαζαν, μεθούσαν και φέρονταν αχαλίνωτα κατέκλυζε σπίτια και δρόμους. Μετά τα Σατουρνάλια, ακολουθούσε μια γιορτή για την πρώτη ημέρα του Ιανουαρίου. Περιλάμβανε και αυτή εορταστικές εκδηλώσεις που διαρκούσαν συνήθως τρεις ημέρες. Τα Σατουρνάλια και η πρώτη ημέρα του Ιανουαρίου πιθανώς αποτελούσαν ενιαία εορταστική περίοδο.

Τι λέει η Αγία Γραφή: Η χαρά και η γενναιοδωρία αποτελούν χαρακτηριστικά της αληθινής λατρείας. «Να ευφραίνεστε, δίκαιοι· και να κραυγάζετε με ευφροσύνη», λέει η Γραφή. (Ψαλμός 32:11) Αυτή η χαρά συνδέεται πολλές φορές με τη γενναιοδωρία. (Παροιμίες 11:25) «Υπάρχει περισσότερη ευτυχία στο να δίνει κανείς παρά στο να λαβαίνει», είπε ο Ιησούς Χριστός. (Πράξεις 20:35) Είπε επίσης: «Να δίνετε», δείχνοντας ότι αυτό πρέπει να αποτελεί μόνιμο χαρακτηριστικό της ζωής μας.—Λουκάς 6:38.

Το να δίνουμε με αυτόν τον τρόπο δεν έχει σχέση με την τυποποιημένη προσφορά δώρων η οποία επιβάλλεται ίσως από τα κοινωνικά έθιμα. Περιγράφοντας το αληθινό πνεύμα της γενναιοδωρίας, η Γραφή δηλώνει: «Ο καθένας ας προσφέρει όπως του υπαγορεύει η καρδιά του και όχι με δυσφορία ή από ανάγκη, γιατί “ο Θεός αγαπάει όποιον προσφέρει με χαρά”». (2 Κορινθίους 9:7, Η Καινή Διαθήκη—Εγχειρίδιο Μελέτης και Ζωής) Όσοι εφαρμόζουν αυτές τις έξοχες Γραφικές αρχές δίνουν επειδή τους ωθεί η γενναιόδωρη καρδιά τους, πράγμα που μπορεί να συμβεί ανά πάσα στιγμή μέσα στο χρόνο. Αναμφίβολα, η προσφορά δώρων με τέτοιο πνεύμα έχει την ευλογία του Θεού, και δεν αποτελεί ποτέ φορτίο.

Πλαστογράφημα!

Υπό το πρίσμα της Αγίας Γραφής, ουσιαστικά κάθε πτυχή των Χριστουγέννων είτε έχει ειδωλολατρική προέλευση είτε αποτελεί διαστρέβλωση των Βιβλικών αφηγήσεων. Επομένως, τα χριστουγεννιάτικα έθιμα είναι Χριστιανικά μόνο κατ’ όνομα. Πώς, λοιπόν, καθιερώθηκαν τα Χριστούγεννα ως Χριστιανική γιορτή; Αιώνες μετά το θάνατο του Χριστού εμφανίστηκαν πολλοί ψευδοδιδάσκαλοι, όπως ακριβώς είχε προείπει η Γραφή. (2 Τιμόθεο 4:3, 4) Επρόκειτο για ανθρώπους χωρίς αρχές, που τους ενδιέφερε περισσότερο το να κάνουν τη Χριστιανοσύνη ελκυστική στις μάζες των ειδωλολατρών παρά το να διδάσκουν την αλήθεια. Ως εκ τούτου, υιοθέτησαν σταδιακά τις δημοφιλείς θρησκευτικές γιορτές των ειδωλολατρών και τις ονόμασαν «Χριστιανικές».

Τέτοιοι «ψευδοδιδάσκαλοι», προειδοποίησε η Γραφή, «θα σας εκμεταλλευτούν με πλαστά λόγια. Όσο για αυτούς όμως, η από παλιούς καιρούς κρίση δεν αργοπορεί, και η καταστροφή τους δεν κοιμάται». (2 Πέτρου 2:1-3) Οι Μάρτυρες του Ιεχωβά παίρνουν στα σοβαρά αυτά τα λόγια—όπως άλλωστε και ολόκληρη την Αγία Γραφή, την οποία θεωρούν γραπτό Λόγο του Θεού. (2 Τιμόθεο 3:16) Γι’ αυτό, απορρίπτουν τα έθιμα και τις γιορτές που βασίζονται σε θρησκευτικά ψεύδη. Τους στερεί τη χαρά αυτή η στάση; Κάθε άλλο! Όπως θα δούμε τώρα, γνωρίζουν εκ πείρας ότι η Γραφική αλήθεια απελευθερώνει!

[Υποσημείωση]

ΕΣΠΕΙΡΑΝ ΖΙΖΑΝΙΑ, ΘΕΡΙΖΟΥΝ ΖΙΖΑΝΙΑ

Κάποτε, οι εκκλησιαστικές αρχές πολεμούσαν «τα κατάλοιπα της ειδωλολατρίας με νύχια και με δόντια», λέει το βιβλίο Έθιμα και Παραδόσεις των Χριστουγέννων—Η Ιστορία και η Σημασία Τους (Christmas Customs and Traditions—Their History and Significance). Με τον καιρό, όμως, οι εκκλησιαστικοί ηγέτες ενδιαφέρονταν περισσότερο να αυξήσουν το εκκλησίασμά τους παρά να διδάξουν την αλήθεια. Γι’ αυτό, άρχισαν να κάνουν τα στραβά μάτια σε αυτές τις ειδωλολατρικές συνήθειες. Αργότερα τις υιοθέτησαν.

Η Αγία Γραφή λέει: “Ό,τι σπείρεις θα θερίσεις”. (Γαλάτες 6:7) Εφόσον έσπειραν τους σπόρους της ειδωλολατρίας στους αγρούς τους, οι εκκλησίες δεν πρέπει να εκπλήσσονται που πληθαίνουν τα «ζιζάνια». Μια γιορτή που υποτίθεται ότι τιμάει τη γέννηση του Ιησού γίνεται πρόσχημα για μέθη και γλεντοκόπημα, το εμπορικό κέντρο μαζεύει περισσότερο κόσμο από την εκκλησία, οικογένειες χρεώνονται ως το λαιμό για να αγοράσουν δώρα, ενώ τα παιδιά συγχέουν το μύθο με την πραγματικότητα, τον Αϊ-Βασίλη με τον Ιησού Χριστό. Δικαιολογημένα, λοιπόν, είπε ο Θεός: «Πάψτε να αγγίζετε αυτό που είναι ακάθαρτο».—2 Κορινθίους 6:17.