Η 26 Φεβρουαρίου 1979 θα μείνη αξέχαστη σε πολλούς Καναδούς της κεντρικής Μανιτόμπα. Στις 10.47 εκείνο το πρωί, το άπλετο φως της ημέρας μετετράπη απότομα σε νύχτα. Ήταν μια ολική έκλειψις του ηλίου.

Η τροχιά της σελήνης γύρω από τη γη είχε φέρει τη σελήνη ακριβώς μεταξύ της γης και του ηλίου, αποκλείοντας εντελώς το φως του ηλίου από τα μέρη στα οποία προβάλλετο η σκιά της σελήνης πάνω στη γη.

Λόγω της ταχύτητος με την οποία έτρεχε η σκιά στην επιφάνεια της γης, ο χρόνος του ολικού σκότους όπως το έβλεπαν οι παρατηρητές στο κέντρο της πορείας της ολικής εκλείψεως, ήταν κατά τι μεγαλύτερος από δύο λεπτά. Η σκιά ταξίδευε με 3.000 χιλιόμετρα περίπου (1.900 μίλια) την ώρα και σκοτείνιαζε μια γραμμή που είχε πλάτος περίπου 270 χιλιόμετρα (170 μίλια).

Οι παρατηρητές των ηλιακών εκλείψεων γενικά μιλούν γι’ αυτές ως «ένα από τα πιο ενδιαφέροντα ουράνια φαινόμενα.» Αυτοί που συνέγραψαν τον «Άτλαντα του Σύμπαντος» του Ραντ ΜακΝέιλλυ, περιγράφουν μια ηλιακή έκλειψη ως εξής: «Μια ολική έκλειψις του Ηλίου είναι πιθανώς το πιο μεγαλειώδες θέαμα σε όλη τη φύσι. Για μια σύντομη περίοδο, καθώς η Σελήνη κρύβει τον λαμπερό ηλιακό δίσκο, η ατμόσφαιρα του Ηλίου προβάλλει αστραπιαία στα μάτια μας· οι κόκκινες ηλιακές εξάρσεις και το μαργαριταρένιο ηλιακό στέμμα δεσπόζουν στη σκηνή κι ο ουρανός σκοτεινιάζει, έτσι ώστε τ’ άστρα γίνονται ορατά.»

Οι ηλιακές εκλείψεις είναι κάτι περισσότερο από ένα απλώς εντυπωσιακό θέαμα. Οι ολικές εκλείψεις παρέχουν την ευκαιρία για επιστημονική μελέτη του στέμματος του ηλίου η οποία δεν μπορεί να πραγματοποιηθή ποτέ άλλοτε.

Το κέντρο προσοχής για την ουράνια επίδειξι ήταν αυτή την φορά η περιοχή που βρίσκεται ακριβώς βορείως του Ουίννιπεγκ της Μανιτόμπα στον Καναδά—μια περιοχή που επιλέχθηκε από τους επιστήμονες ως «ο καλύτερος τόπος για την παρατήρησι του πλήρους σκότους.» Άλλοι παρατηρητές της εκλείψεως εγκαταστάθηκαν κατά μήκος της γραμμής της ολικής εκλείψεως, που θ’ άρχιζε από την ακτή των Ηνωμένων Πολιτειών στον Ειρηνικό, θα στρεφόταν βορειοδυτικά κι έπειτα θα ταξίδευε προς βορράν μέσω του Καναδά στον Κόλπο του Χάντσον και θα συνέχιζε στη Γροιλανδία.

Μια από τις αραιοκατοικημένες περιοχές που βρίσκονται ακριβώς στην κεντρική γραμμή της πορείας της ολικής εκλείψεως ήταν η μικρή πόλις Άρμποργκ, περίπου 113 χιλιόμετρα (70 μίλια) βορείως της πρωτεύουσας Ουίννιπεγκ της Μανιτόμπα. Θαυμαστές της εκλείψεως και επιστήμονες απ’ όλη τη Βόρειο Αμερική κι από άλλα μέρη του κόσμου κατέκλυσαν τη Μανιτόμπα και πολλοί απ’ αυτούς το Άρμποργκ. Υπολογίσθηκε ότι τουλάχιστον 20.000 επισκέπτες ταξίδευσαν στην Μανιτόμπα για να δουν την έκλειψι.

Προς μεγάλη χαρά αυτών των παρατηρητών, κατά την ανατολή του ηλίου ο ουρανός πάνω από την κεντρική Μανιτόμπα ήταν καθαρός. Στο Άρμποργκ, οι επισκέπτες συγκεντρώθηκαν στα νότια της πόλεως σ’ έναν αγρό που είχε καθαρισθή από το χιόνι για να τον χρησιμοποιήσουν γι’ αυτό το σκοπό. Τοποθετήθηκαν οι φωτογραφικές μηχανές, τα κιάλια και τα τηλεσκόπια και ελέγχθηκαν οι προφυλακτικοί φακοί.

Εβδομάδες πριν από την έκλειψι, οι αστρονόμοι, οι οπτικοί και άλλοι είχαν προειδοποιήσει ότι η άμεση παρατήρησις της μερικής ηλιακής εκλείψεως, κατά την φάσι ακριβώς πριν και αμέσως μετά την ολικότητα, θα μπορούσε να προκαλέση μόνιμη βλάβη στον αμφιβληστροειδή χιτώνα του ματιού. Κατά τη διάρκεια της ολικότητος—την περίοδο του ολικού σκότους—θα μπορούσε κανείς να κοιτάξη κατ’ ευθείαν την έκλειψι, αλλά ο κίνδυνος δημιουργείται από το γεγονός ότι δεν γνωρίζει πότε ακριβώς αρχίζει και πότε τελειώνει η ολικότης. Επίσης, λόγω της σύντομης διάρκειας της ολικότητος, οι παρατηρητές θα παρασύροντο να συνεχίσουν να κοιτάζουν την έκλειψι ακριβώς στην επικίνδυνη για το μάτι ώρα, όταν ο ήλιος θα εμφανιζόταν από το πίσω μέρος της σελήνης.

Στις 9.36 π.μ., η πρώτη φάσις της εκλείψεως άρχισε μ’ ένα ημίφως που συνεχώς γινόταν όλο και πιο σκοτεινό. Μας φαινόταν σαν να είχε δαγκώσει κάποιος την πλευρά του ηλίου—και εξακολουθούσε να δαγκώνη μικρά κομμάτια καθώς η μερική έκλειψις σιγά-σιγά προχωρούσε προς την ολικότητα.

Όταν πλησίαζε η ολική έκλειψις το σκοτείνιασμα του ουρανού επιταχύνθηκε και μια απόκοσμη λάμψις εμφανίσθηκε στο βορειοανατολικό μέρος του ουρανού. Στις 10.47 π.μ. περίπου, ο κύκλος της σελήνης κάλυψε ακριβώς τον ήλιο, μαυρίζοντας τον εντελώς. Το θέαμα ήταν όπως το έχουν αποκαλέσει οι αστρονόμοι, «το ένδοξο φαινόμενο της πλήρους εκλείψεως.» Ολόκληρος ο ουρανός σκοτείνιασε, όπως μια νύκτα με πανσέληνο αν εξαίρεση κανείς μια λάμψι που απλώνετο σε όλο τον ορίζοντα. Ο χλωμός φωτοστέφανος του ηλιακού στέμματος έγινε ορατός πλαισιώνοντας τον μαύρο δίσκο της σελήνης με κατακόκκινες λάμψεις που ακτινοβολούσαν. Γύρω μας, μπορούσαμε να αισθανθούμε μια πτώσι στη θερμοκρασία κι ένα αναζωογονητικό αέρα να σηκώνεται.

Τα φώτα των αυτοκινήτων άναψαν. Τα πουλιά και τα κοτόπουλα πήγαν να κουρνιάσουν και τα ζώα ενεργούσαν περίεργα, έχοντας πιθανώς φοβηθή από το ξαφνικό σκοτάδι.

Το πλήθος των παρατηρητών που είχαν συγκεντρωθή σε κείνο τον μικρό αγρό, νοτίως του Άρμποργκ, επηρεασμένο από τη σκηνή που περιγράψαμε, έβγαλε μια αυθόρμητη κραυγή επευφημίας. Άλλοι απλώς εστέκοντο και κυττούσαν σιωπηλά με δέος.

Στις 10.49 π.μ., ένα λαμπρό φως όπως ενός λαμπερού διαμαντένιου δακτυλιδιού, σπινθηροβόλησε ξαφνικά στη δεξιά πλευρά της σκοτεινής σελήνης όταν ο ήλιος άρχισε να ξαναεμφανίζεται από το πίσω μέρος της σελήνης. Καθώς το λεπτό ημικύκλιο του ηλίου μεγάλωνε οι ακτίνες του φώτιζαν το λευκό χιόνι γύρω μας. Το λαμπρό φως της ημέρας επανήλθε τόσο ξαφνικά όπως είχε εξαφανισθή. Η θεαματική επίδειξις είχε λάβει τέλος.

Η Άλις Κρούγκερ ανταποκρίτρια του «Ελεύθερου Τύπου» του Ουίννιπεγκ, έγραψε: «Η ηλιακή έκλειψις ήταν μια ταπεινωτική εμπειρία που θα έπρεπε πράγματι να συμβαίνει πιο συχνά. Σ’ έναν καιρό που είναι πάρα πολύ εύκολο ν’ αφήση κανείς τον εαυτό του να νομίζη ότι είναι σπουδαίος, δεν υπάρχει τίποτε που να μπορή να ξαναβάλη τα πράγματα στην σωστή τους προοπτική όπως η έκλειψις.

«Ανάγκασε τον καθένα να σκεφθή την απεραντοσύνη του σύμπαντος και πόσο μικρό μέρος όλου αυτού του σύμπαντος είναι πραγματικά ο πλανήτης μας γη. Έκανε τον καθένα να σταματήση και να σκεφθή και μας υπενθύμισε πόσο ασήμαντοι είμαστε, ως ατομικές ανθρώπινες υπάρξεις, στη διάταξι των πραγμάτων.»

Οι επιστήμονες μας λέγουν ότι κάποτε στον 23ο αιώνα, οι κάτοικοι αυτής της περιοχής της Μανιτόμπα θα παραστούν και πάλι μάρτυρες μιας ολικής εκλείψεως του ηλίου. Το εκπληκτικό είναι ότι οι κινήσεις του ηλίου, της σελήνης και της γης είναι τόσο ακριβείς και αξιόπιστες ώστε, οι επιστήμονες είναι σε θέσι να γνωρίζουν από πολύ πριν τον χρόνο ενός τέτοιου συμβάντος.