Ένα ζευγάρι στη Γερμανία, μετά τον χαμό της κόρης του, μπήκε σε δικαστική διαμάχη με την πασίγνωστη πλατφόρμα social media, Facebook, καθώς δεν τους επιτρέπεται η πρόσβαση στον λογαριασμό που διατηρούσε το κορίτσι.

Σε κάθε περίπτωση ο χαμός ενός παιδιού είναι πολύ μεγάλη υπόθεση αλλά η μητέρα από το Βερολίνο πρέπει να αντιμετωπίσει και το γεγονός ότι έχει εμπλακεί σε μία μακρόχρονη δικαστική διαμάχη με το Facebook. Τη μήνυση κατέθεσε εκείνη και ο σύζυγός της ώστε να μπορέσουν να καταλάβουν κάποιες από τις πτυχές του θανάτου της κόρης τους. Θέλουν να αποκτήσουν πρόσβαση στα μηνύματα και τα status update για να δουν αν το παιδί είχε δώσει κάποιο στοιχείο που να προμήνυε ότι θα πεθάνει.

Άλλωστε 5 χρόνια μετά δεν έχουν καταφέρει να διαλευκάνουν αν ο θάνατος προήλθε από αυτοκτονία, καθώς το κορίτσι χτυπήθηκε από τρένο σε σιδηροδρομικό σταθμό της πόλης.

Χρησιμοποιώντας τα μηνύματα στο Facebook σαν γράμματα

Το 2015, στην πρώτη δίκη, οι δικαστές είχαν δικαιώσει την οικογένεια, «αναγκάζοντας» την πλατφόρμα να παραχωρήσει την πρόσβαση στον λογαριασμό της νεαρής. Το σκεπτικό πίσω από την πρωτόδικη απόφαση ήταν πως «αναλογικά και ψηφιακά δεδομένα πρέπει να μεταχειρίζονται όπως και τα υλικά αγαθά. Εάν δεν γίνει αυτό θα φτάσουμε στο παράδοξο τα γράμματα και τα χειρόγραφα να λογίζονται σαν κληρονομιά και να περνούν στους δικαιούχους αλλά τα email και τα προσωπικά μηνύματα στο Facebook να μην έχουν την ίδια αντιμετώπιση».

Τα δικαιώματα των άλλων χρηστών

Η εταιρία άσκησε έφεση όσον αφορά την απόφαση και βάσισε την επιχειρηματολογία της πάνω στο σκεπτικό ότι η απόφαση αυτή επηρεάζει την ψηφιακή ζωή και τα δικαιώματα των υπόλοιπων χρηστών. Αυτή τη στιγμή το ζήτημα έχει ανοίξει μια δημόσια συζήτηση η οποία πραγματοποιείται και στην αίθουσα του δικαστηρίου του ανώτατου δικαστηρίου στο Βερολίνο.

Λέκτορας από το τμήμα εφαρμοσμένων επιστημών του πανεπιστημίου της Ζυρίχης τόνισε στη Deutsche Welle πως «το άτομο το οποίο έχει πεθάνει μπορεί να είχε ένα πολύ κλειστό κύκλο φίλων με τους οποίους μοιραζόταν συγκεκριμένες πληροφορίες. Εκείνοι, αυτές τις πληροφορίες ήθελαν να τις μοιραστούν με τον νεκρό και όχι με τους συγγενείς του».

Οι κληρονομιές στα χρόνια των social media

Η ηλεκτρονική κληρονομιά ενός χρήστη online αποτελείται από τα tweet του, τα status updates καθώς και όλες τις ιστορίες που έχει ανεβάσει είτε φωτογραφικά είτε γραπτά στο Instagram ή σε όποια άλλη ιντερνετική πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης υπάρχει.

Το Facebook έχει βάλει την επιλογή πλέον ο λογαριασμός να διαγράφεται όταν γνωστοποιηθεί στην εταιρία ο θάνατος του χρήστη. Αυτό όμως θα συμβεί μόνο εάν ο ίδιος το έχει επιλέξει από τα settings του λογαριασμού του πριν πεθάνει.

Αυτό που συμβαίνει σε όλες τις περιπτώσεις είναι ότι μόλις το facebook γνωρίσει πως υπάρχει θάνατος χρήστη τότε βάζει αυτόματα τον λογαριασμό σε κατάσταση «εις μνήμη». Το περιεχόμενο του timeline είναι ορατό ενώ άλλοι χρήστες μπορούν να ποστάρουν ότι επιθυμούν στον τοίχο του εκλιπόντος (πάντα εάν το προφίλ το επέτρεπε αυτό έτσι και αλλιώς).

Στην περίπτωση της οικογένειας από τη Γερμανία υπήρξε το εξής ζήτημα: Η συμφωνία μεταξύ γονέων και παιδιού ήταν να δημιουργηθεί ο λογαριασμός στο Facebook αλλά να μοιραστεί η κόρη το password με τους γονείς της. Όπως και έγινε. Αυτό που συνέβη όμως στην περίπτωση των γονιών αλλά και σε κάθε άλλο που προσπαθεί να κάνει login σε έναν λογαριασμό που βρίσκεται σε κατάσταση «εις μνήμη» είναι πως… δεν μπορεί. Αυτό τουλάχιστον γίνεται γνωστό από τους όρους και τις προϋποθέσεις που «υπογράφουν» οι χρήστες όταν ανοίγουν ένα account στο Facebook.