Τα απομονωμένα οικοσυστήματα που συνάντησε ο σκηνοθέτης Τζέιμς Κάμερον στα βαθύτερα σημεία των ωκεανών θα μπορούσαν να δώσουν στοιχεία για το πώς εμφανίστηκε η ζωή στη Γη, ανέφεραν ερευνητές της αποστολής, παρουσιάζοντας τα προκαταρκτικά ευρήματα σε αμερικανικό συνέδριο.

Η εντυπωσιακότερη ίσως ανακάλυψη ήταν οι μικροβιακές κοινότητες που βιντεοσκοπήθηκαν στις πλαγιές της Τάφρου Μαριάνα, σε βάθος σχεδόν δέκα χιλιομέτρων. Απομονωμένα από την ηλιακή ακτινοβολία που προσφέρει την ενέργεια για όλα τα οικοσυστήματα στην επιφάνεια, τα μικρόβια αυτά δεν τρέφονται με οργανικές ουσίες, αλλά με θείο, μεθάνιο και υδρογόνο που αναβλύζουν από το υπέδαφος, ανέφερε η γεωλόγος Πάτι Φράιερ από το Πανεπιστήμιο της Χονολουλού στη Χαβάη.

«Πιστεύουμε ότι αυτές οι χημικές αντιδράσεις [που τροφοδοτούν τις μικροβιακές κοινότητες] ενδέχεται να αποτέλεσαν τις ρίζες της ζωής στη Γη» σχολίασε ο Κέβιν Χαντ, αστροβιολόγος της NASA, παρουσιάζοντας τα προκαταρκτικά αποτελέσματα στο συνέδριο της Αμερικανικής Εταιρείας Γεωφυσικής.

Από τον Ιανουάριο ως τον Απρίλιο του 2012, η αποστολή Deepsea Challenger του Καναδού Τζέιμς Κάμερον πραγματοποίησε μια σειρά επανδρωμένων και ρομποτικών καταδύσεων στα βαθύτερα σημεία της Γης: Στην Τάφρο της Νέας Βρετανίας, έξω από τις ακτές της Παπούα Νέας Γουινέας στον Ειρηνικό, που φτάνει σε βάθος 9.140 μέτρων· και στη Τάφρο Μαριάνα, στο Δυτικό Ειρηνικό, η οποία είναι το βαθύτερο σημείο της Γης.

Μοναδικός επιβάτης ενός νέου βαθυσκάφους, ο Κάμερον καταδύθηκε στο «Τσάλεντζερ Ντιπ», το βαθύτερο σημείο της Τάφρου Μαριάνα, το οποίο φτάνει στα 10.910 μέτρα. Χρησιμοποίησε όμως και δύο μη επανδρωμένα σκάφη που φωτογράφησαν και βιντεοσκόπησαν στο βυθό και έφεραν δείγματα στην επιφάνεια.

Μετά την ιστορική του κατάδυση, ο Κάμερον ανέφερε ότι ο βυθός του Τσάλεντζερ Ντιπ έμοιαζε έρημος «σαν τη Σελήνη». Ωστόσο η ανάλυση των δειγμάτων και των παρατηρήσεων αποκάλυψε ότι τα παγωμένα, σκοτεινά νερά δεν ήταν άδεια.

Το Τσάλεντζερ Ντιπ κατοικείται μεταξύ άλλων από αμφίποδα, καρκινοειδή σαν γαρίδες, τα οποία φτάνουν στο ασυνήθιστα μεγάλο μήκος των 17 εκατοστών και φαίνεται ότι τρέφονται με κομμάτια ξύλου που πέφτουν από την επιφάνεια.

Οι εξετάσεις αποκάλυψαν ότι τα παράξενα αμφίποδα περιέχουν μια ουσία που επιτρέπει στους ιστούς του ζώου να λειτουργούν καλύτερα σε συνθήκες ακραίας πίεσης. Το εντυπωσιακό είναι ότι η ουσία αυτή είναι «πανομοιότυπη» με ένα φάρμακο που δοκιμάζεται κατά της νόσου του Αλτσχάιμερ, ανέφερε ο Νταγκ Μπάρλετ, μικροβιολόγος του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια στο Σαν Ντιέγκο.

Άλλα πλάσματα που καταγράφηκαν στη διάρκεια των αποστολών ήταν ένα πιθανό νέο είδος ολοθούριου (θαλάσσιου αγγουριού) σε βάθος περίπου 8 χιλιομέτρων και μεγάλες κοινότητες σκουληκιών που ζουν σε πλαγιές στα 3 περίπου χιλιόμετρα.

Η Τάφρος Μαριάνα, πάντως, δεν παρουσιάζει μόνο βιολογικό αλλά και γεωλογικό ενδιαφέρον. Η τάφρος βρίσκεται πάνω από μια ζώνη υποβύθισης, εκεί όπου δύο τεκτονικές πλάκες συναντιούνται και η μία βυθίζεται κάτω από την άλλη.

Εκεί πιστεύεται ότι βρίσκονται τα αρχαιότερα τμήματα του ωκεάνιου φλοιού σε όλη τη Γη, ηλικίας περίπου 180 εκατομμυρίων ετών.

Από προηγούμενες μελέτες είναι γνωστό ότι οι υποθαλάσσιες περιοχές κοντά σε ζώνες υποβύθισης, φιλοξενούν εξωτικά οικοσυστήματα πλήρως απομονωμένα από την ηλιακή ακτινοβολία. Πολλοί αστροβιολόγοι πιστεύουν μάλιστα ότι εκεί εμφανίστηκαν οι πρώτες μορφές ζωής, οι οποίες αντλούσαν ενέργεια από χημικές ενώσεις που ανέβλυζαν από τον πυθμένα.

«Αυτές οι τάφροι ίσως είναι τα μέρη όπου εμφανίστηκε η ζωή στη Γη» σχολίασε ο ίδιος ο Κάμερον. «Το μυστήριο πρέπει να λυθεί. Ελπίζουμε ότι στο μέλλον θα καταδυθούμε και πάλι» είπε.

Η ανάλυση των αποτελεσμάτων συνεχίζεται και το οπτικό υλικό της αποστολής θα παρουσιαστεί σε τρισδιάστατο ντοκιμαντέρ του Κάμερον.

Newsroom ΔΟΛ