«ΤΟ ΑΠΟΓΕΥΜΑ της παραμονής της Πρωτοχρονιάς, όλα είναι ασυνήθιστα ήρεμα», λέει ο Φερνάντο, ένας γιατρός στη Βραζιλία. «Κατόπιν, γύρω στις 11, αρχίζουν να καταφθάνουν πλήθη ασθενών με μαχαιριές ή πληγές από πυροβολισμούς, έφηβοι τραυματισμένοι σε αυτοκινητικά δυστυχήματα και κακοποιημένες σύζυγοι. Το αλκοόλ είναι σχεδόν πάντα μια από τις αιτίες».

Με βάση τα παραπάνω, δεν μας εκπλήσσει το γεγονός ότι ένα βραζιλιάνικο περιοδικό χαρακτήρισε την πρώτη ημέρα του έτους ως παγκόσμια ημέρα ανάρρωσης από το μεθύσι. Ένα ευρωπαϊκό ειδησεογραφικό πρακτορείο λέει πως «η Πρωτοχρονιά είναι για τον απλό άνθρωπο ηδονιστική απόλαυση», προσθέτοντας ότι «είναι ένας ακόμη γύρος στην ατέλειωτη αναμέτρηση του ανθρώπου με το αλκοόλ».

Ομολογουμένως, δεν γιορτάζουν όλοι την Πρωτοχρονιά πίνοντας υπερβολικά και διαπράττοντας βιαιότητες. Στην πραγματικότητα, πολλοί έχουν ευχάριστες αναμνήσεις από αυτή την περίσταση. «Όταν ήμασταν παιδιά, ανυπομονούσαμε να έρθει η Πρωτοχρονιά», λέει ο Φερνάντο που αναφέρθηκε πιο πάνω. «Υπήρχαν πάντα πολλά παιχνίδια, φαγητά και ποτά. Τα μεσάνυχτα αγκαλιαζόμασταν, φιλιόμασταν και ευχόμασταν ο ένας στον άλλον: “Ευτυχισμένος ο Καινούριος Χρόνος!”»

Παρόμοια, πολλοί σήμερα θεωρούν ότι συμμετέχουν στους εορτασμούς της Πρωτοχρονιάς χωρίς να φτάνουν στα άκρα. Ωστόσο, οι Χριστιανοί θα πρέπει να εξετάσουν την προέλευση και τη σημασία αυτής της δημοφιλούς γιορτής. Συγκρούονται οι εορτασμοί της Πρωτοχρονιάς με τις Γραφικές διδασκαλίες;

Γεγονότα από το Παρελθόν

Οι εορτασμοί της Πρωτοχρονιάς δεν είναι κάτι νέο. Αρχαίες επιγραφές δείχνουν ότι υπήρχαν στη Βαβυλώνα από την τρίτη χιλιετία Π.Κ.Χ. Η γιορτή, η οποία διεξαγόταν στα μέσα Μαρτίου, ήταν κρίσιμης σημασίας. «Σε εκείνη την περίσταση, ο θεός Μαρντούκ καθόριζε το πεπρωμένο της χώρας για την ερχόμενη χρονιά», λέει Η Παγκόσμια Εγκυκλοπαίδεια του Βιβλίου (The World Book Encyclopedia). Η βαβυλωνιακή γιορτή της Πρωτοχρονιάς διαρκούσε 11 ημέρες και περιλάμβανε θυσίες, πομπές και τελετές γονιμότητας.

Για κάποιο διάστημα, οι Ρωμαίοι άρχιζαν και αυτοί το έτος τους το μήνα Μάρτιο. Αλλά το 46 Π.Κ.Χ., ο Αυτοκράτορας Ιούλιος Καίσαρας όρισε ότι έπρεπε να αρχίζει την πρώτη Ιανουαρίου. Εκείνη η ημέρα ήταν ήδη αφιερωμένη στον Ιανό, το θεό κάθε αρχής, και στο εξής επρόκειτο επίσης να σηματοδοτεί την πρώτη ημέρα του ρωμαϊκού έτους. Η ημερομηνία άλλαξε, αλλά η πανηγυρική ατμόσφαιρα παρέμεινε. Την πρώτη Ιανουαρίου, οι άνθρωποι «παραδίδονταν σε αχαλίνωτες υπερβολές», λέει η Εγκυκλοπαίδεια (Cyclopedia) του Μακ Κλίντοκ και Στρονγκ, «και διάφορες ειδωλολατρικές δεισιδαιμονίες».
.
Ακόμη και σήμερα, οι δεισιδαιμονικές συνήθειες περιλαμβάνονται στους εορτασμούς της Πρωτοχρονιάς. Λόγου χάρη, σε μερικές περιοχές της Νότιας Αμερικής, πολλοί καλωσορίζουν την Πρωτοχρονιά στηριγμένοι στο δεξί τους πόδι. Άλλοι κάνουν θόρυβο με κόρνες και ρίχνουν κροτίδες. Σύμφωνα με ένα τσεχικό έθιμο, την Πρωτοχρονιά οι άνθρωποι πρέπει να τρώνε φακές, ενώ η σλοβακική παράδοση επιβάλλει να βάζουν οι άνθρωποι χρήματα ή λέπια κάτω από το τραπεζομάντιλο. Τέτοιες συνήθειες, που σκοπό έχουν να διώξουν την κακοτυχία και να εξασφαλίσουν ευημερία, διαιωνίζουν απλώς την αρχαία πεποίθηση ότι η αλλαγή του έτους είναι καιρός για τον καθορισμό του πεπρωμένου.

Η Άποψη της Αγίας Γραφής

Η Γραφή νουθετεί τους Χριστιανούς να “περπατούν με ευπρέπεια, όχι με ξέφρενα γλέντια και μεθύσια”.* (Ρωμαίους 13:12‐14· Γαλάτες 5:19‐21· 1 Πέτρου 4:3) Εφόσον οι εορτασμοί της Πρωτοχρονιάς χαρακτηρίζονται συχνά από τις υπερβολές που καταδικάζει η Γραφή, οι Χριστιανοί δεν συμμετέχουν σε αυτούς. Αυτό δεν σημαίνει ότι οι Χριστιανοί είναι άνθρωποι χωρίς χαρά. Αντιθέτως, γνωρίζουν πως η Γραφή λέει επανειλημμένα στους λάτρεις του αληθινού Θεού να χαίρονται—και αυτό για διάφορους λόγους. (Δευτερονόμιο 26:10, 11· Ψαλμός 32:11· Παροιμίες 5:15‐19· Εκκλησιαστής 3:22· 11:9) Η Γραφή αναγνωρίζει επίσης ότι η τροφή και το ποτό συχνά συνοδεύουν τη χαρά.—Ψαλμός 104:15· Εκκλησιαστής 9:7α.

Ωστόσο, όπως έχουμε δει, οι εορτασμοί της Πρωτοχρονιάς έχουν τη ρίζα τους σε ειδωλολατρικά έθιμα. Η ψεύτικη λατρεία είναι ακάθαρτη και απεχθής στα μάτια του Ιεχωβά Θεού, και οι Χριστιανοί απορρίπτουν συνήθειες που έχουν τέτοια προέλευση. (Δευτερονόμιο 18:9‐12· Ιεζεκιήλ 22:3, 4) Ο απόστολος Παύλος έγραψε: «Τι σχέση έχουν η δικαιοσύνη και η ανομία; Ή τι συμμετοχή έχει το φως με το σκοτάδι; Ακόμη, τι αρμονία υπάρχει μεταξύ του Χριστού και του Βελίαλ;» Εύλογα, ο Παύλος πρόσθεσε: «Πάψτε να αγγίζετε αυτό που είναι ακάθαρτο».—2 Κορινθίους 6:14‐17α.

Οι Χριστιανοί αντιλαμβάνονται επίσης ότι η τήρηση δεισιδαιμονικών συνηθειών δεν εξασφαλίζει την ευτυχία και την ευημερία—ιδιαίτερα εφόσον η συμμετοχή σε τέτοιους εορτασμούς μπορεί να οδηγήσει στην αποδοκιμασία του Θεού. (Εκκλησιαστής 9:11· Ησαΐας 65:11, 12) Επιπλέον, η Γραφή νουθετεί τους Χριστιανούς να είναι μετριοπαθείς και εγκρατείς στη διαγωγή τους. (1 Τιμόθεο 3:2, 11) Σαφώς, θα ήταν ακατάλληλο για κάποιον που ισχυρίζεται ότι ακολουθεί τις διδασκαλίες του Χριστού να συμμετέχει σε μια γιορτή η οποία χαρακτηρίζεται από αχαλίνωτες υπερβολές.

Όσο εντυπωσιακοί και ελκυστικοί και αν είναι οι εορτασμοί της Πρωτοχρονιάς, η Γραφή μάς λέει να “πάψουμε να αγγίζουμε αυτό που είναι ακάθαρτο” και να «καθαρίσουμε τον εαυτό μας από κάθε μόλυσμα σάρκας και πνεύματος». Σε εκείνους που υπακούν, ο Ιεχωβά δίνει την εξής συγκινητική υπόσχεση: «Εγώ θα σας δεχτώ. . . . Εγώ θα είμαι πατέρας για εσάς, και εσείς θα είστε γιοι και κόρες για εμένα». (2 Κορινθίους 6:17β–7:1) Πράγματι, εκείνος υπόσχεται αιώνιες ευλογίες και ευημερία σε όσους είναι όσιοι σε αυτόν.—Ψαλμός 37:18, 28· Αποκάλυψη 21:3, 4, 7.

Η αναφορά του Παύλου σε «ξέφρενα γλέντια και μεθύσια» μπορεί να περιλάμβανε και τα όσα λάβαιναν χώρα κατά τους εορτασμούς της Πρωτοχρονιάς, εφόσον αυτοί ήταν δημοφιλείς στη Ρώμη τον πρώτο αιώνα.

ΣΤΑ χωριά της Κίνας, πυροτεχνήματα σκάζουν όλη τη νύχτα. Στην Ιαπωνία, τα σήμαντρα των Βουδιστικών ναών αντηχούν στον αέρα 108 φορές. Στις Ηνωμένες Πολιτείες, καμπάνες, κόρνες αυτοκινήτων, και σφυρίχτρες αρχίζουν να ηχούν μόλις χτυπήσει μεσάνυχτα. Κι όλα αυτά για την Πρωτοχρονιά.

Γνωρίζετε ότι όλη αυτή η φασαρία παρ’ όλες τις ποικίλες μορφές της, αρχικά γινόταν για ένα και μοναδικό λόγο: για να διώξει τους δαίμονες και να εξαγνίσει τους ανθρώπους για τον ερχόμενο χρόνο; Οι περισσότεροι άνθρωποι θεωρούν το σαματά και τη φασαρία της Πρωτοχρονιάς σαν πηγή κεφιού που συνοδεύεται από φανταχτερές Πρωτοχρονιάτικες γιορταστικές εκδηλώσεις. Αλλά ποια είναι η δική σας άποψη για τη γιορτή της Πρωτοχρονιάς; Συμφωνεί με την Αγία Γραφή;

Υπερβολές στο Ποτό και στο Φαγητό

Ο Μιρσέα Ελιάντ, ένας διεθνώς γνωστός καθηγητής της θρησκευτικής ιστορίας, περιγράφει τα έθιμα που σχετίζονται με την Πρωτοχρονιά σαν «μια ευκαιρία για Καρναβάλι, Σατουρνάλια, για μια αλλαγή της συνηθισμένης ρουτίνας, για ‘όργια’». Έτσι, σε πολλές χώρες, συνήθως γλεντούν και μεθούν.

Στην Ιαπωνία, για παράδειγμα, οι επιχειρηματίες χρησιμοποιούν τα μπονενκάι (πάρτυ για να ξεχαστεί ο παλιός χρόνος) σαν μια δικαιολογία για να πιουν υπερβολικά. Μετά ακολουθούν τα σινενκάι (πάρτυ Πρωτοχρονιάς) στα οποία προσφέρεται περισσότερη τροφή και ποτό. Σαν αποτέλεσμα, οι «τίγρεις» γλεντούν στα τρένα μέχρι αργά το βράδυ στη διάρκεια αυτής της περιόδου του χρόνου. Στην Ιαπωνική γλώσσα, η έκφραση «τίγρεις» αναφέρεται στους μεθυσμένους, τους οποίους ανέχονται εκείνη την περίοδο.

Δεν υποβιβάζει την ανθρώπινη αξιοπρέπεια το να ενεργεί κάποιος με αυτόν τον τρόπο ή ακόμα το να ανέχεται τέτοια αίσχη; Ο απόστολος Παύλος νουθέτησε τους Χριστιανούς στη Ρώμη: «Ας περιπατήσωμεν ευσχημόνως ως εν ημέρα, μη εις συμπόσια και μέθας . . . αλλ’ ενδύθητε τον Κύριον Ιησούν Χριστόν, και μη φροντίζετε περί της σαρκός εις το να εκτελήτε τας επιθυμίας αυτής [να μη σχεδιάζετε από πριν για τις επιθυμίες της σάρκας (ΜΝΚ)]». (Ρωμαίους 13:13, 14) Μπορείτε να φανταστείτε τον Ιησού να οργανώνει ένα πάρτυ για τους μαθητές του που θα χαρακτηριζόταν από υπερβολικό ποτό και φαγητό; Ασφαλώς όχι!

Ίσως η αναφορά του Παύλου σε «συμπόσια και μέθας» περιελάμβανε τη γιορτή της Πρωτοχρονιάς. Γιατί; Το βιβλίο Christmas Traditions, στην Αγγλική (Χριστουγεννιάτικες Παραδόσεις), από τον Γουίλιαμ Μ. Ολντ, δηλώνει: «Από τον καιρό του Ιούλιου Καίσαρα [το 46 π.Χ.] η 1η Ιανουαρίου σημείωνε την αρχή του πολιτικού έτους και ήταν μια περίοδος γιορτών». Επιπρόσθετα, ο Ολντ αποκαλύπτει ότι «τουλάχιστον για τρεις μέρες επικρατούσαν γιορτές και πανηγύρια».

Προωθεί την Πλεονεξία;

Στην Ανατολή, οι άνθρωποι τηρούν το έθιμο να δίνουν στα παιδιά ειδικά χρηματικά δώρα στη διάρκεια της γιορτής της Πρωτοχρονιάς. Οι Κινέζοι χρησιμοποιούν κόκκινα πακέτα με χρήματα. Πιστεύουν ότι το κόκκινο χρώμα όχι μόνο θα φέρει καλή τύχη και ευημερία, αλλά επίσης θα εξορκίσει το κακό. Οι Γιαπωνέζοι, από την άλλη μεριά, χρησιμοποιούν μικρούς άσπρους φακέλους που έχουν πάνω τους σύμβολα καλής τύχης. Τι προωθούν αυτές οι συνήθειες;

«Απέβλεπα στη γιορτή της Πρωτοχρονιάς», θυμάται ένας Γιαπωνέζος, «και το κύριο ενδιαφέρον μου ήταν πόσο οτοσιντάμα (χρηματικό δώρο της Πρωτοχρονιάς) θα έπαιρνα εκείνο τον χρόνο». Θα μπορούσε αυτή η συνήθεια να επηρεάσει τα παιδιά; Ναι, απαντάει η στήλη Vox Populi, Vox Dei, στην Ιαπωνική εφημερίδα Asahi Shimbun, που δηλώνει: «Τα παιδιά κρυφά αξιολογούν τους ενήλικους με βάση το ποσό του ‘οτοσιντάμα’ που παίρνουν απ’ αυτούς». Το ποσό των χρημάτων που δίνονται αυξάνει συνεχώς, και το 1985 έφτασε για κάθε παιδί περίπου τα 20.000 γιεν (130 δολάρια Η.Π.Α.).

Δεν προωθεί την πλεονεξία αυτή η συνήθεια; Οι ενήλικοι διψούν για περισσότερο γόητρο και τα παιδιά για περισσότερο χρήμα. Αυτός ακριβώς είναι ο ορισμός που δίνει στη λέξη «πλεονεξία» το Vine’s Expository Dictionary of New Testament Words, στην Αγγλική (Το Ερμηνευτικό Λεξικό των Λέξεων της Καινής Διαθήκης του Βάιν), όπως αυτή βρίσκεται στο 1 Κορινθίους κεφάλαιο 6, δηλαδή, «(δίψα) να αποκτήσουμε περισσότερα».

Ποιος γονέας θα ήθελε να διεγείρει την πλεονεξία των παιδιών του και να τους επιτρέψει να καλλιεργήσουν τη «φιλαργυρία»; Η Αγία Γραφή προειδοποιεί ότι «ρίζα πάντων των κακών είναι η φιλαργυρία».—1 Τιμόθεον 6:10.

Αλλά υπάρχουν ακόμα περισσότεροι λόγοι για να ανησυχούμε για τη γιορτή της Πρωτοχρονιάς.

Ανήθικη Προέλευση;

Ας υποθέσουμε ότι ανακαλύπτετε ένα ρυάκι με νερό καθαρό σαν κρύσταλλο, που σας δημιουργεί τον πειρασμό να πιείτε. Αλλά καθώς προχωράτε κατά μήκος του ρυακιού, διαπιστώνετε ότι μερικοί που έχουν κατασκηνώσει εκεί κοντά, πλένουν τα λερωμένα σκεύη τους και τα βρώμικα ρούχα τους σ’ αυτό το νερό. Θα συνεχίζατε να επιθυμείτε να πιείτε το νερό και να κινδυνέψετε να προσβληθείτε από κάποια αρρώστια; Το ίδιο μπορεί να λεχθεί για τις συνήθειες της γιορτής της Πρωτοχρονιάς. Αν και μερικές γιορτές μπορεί να φαίνονται αθώες στους ανθρώπους, ο Ιεχωβά, ο Θεός της Αγίας Γραφής, γνωρίζει την προέλευσή τους.

Έτσι λοιπόν, πού βρίσκουμε την αρχαιότερη αναφορά της γιορτής της Πρωτοχρονιάς; «Η αρχαιότερη περιγραφή για γιορτή Πρωτοχρονιάς που είναι γνωστή σε μας προέρχεται από την αρχαία Μεσοποταμία», απαντάει ο Θεοντόρ Γκάστερ στο βιβλίο του New Year—Its History, Customs and Superstitions, στην Αγγλική (Πρωτοχρονιά—Η Ιστορία της, τα Έθιμά της και οι Προλήψεις της). Οι πήλινες πλάκες που περιγράφουν τη γιορτή της Πρωτοχρονιάς αναφέρουν «ένα πρόγραμμα τελετών που λάβαινε χώρα στη Βαβυλώνα από τη δεύτερη χιλιετία π.Χ.».

Το Βαβυλωνιακό έτος άρχιζε περίπου στην εαρινή ισημερία—τον μήνα Μάρτιο. Η γιορτή διαρκούσε 11 μέρες και περιστρεφόταν γύρω από τη λατρεία του Μαρδώκ, του θεού της πόλης της Βαβυλώνας. Τα υπολείμματα της Βαβυλωνιακής γιορτής της Πρωτοχρονιάς, όπως οι μασκαράτες και οι τελετές της γονιμότητας, είναι πράγματα που γίνονται φανερά στη διάρκεια της γιορτής της Πρωτοχρονιάς σ’ όλο τον κόσμο. Η παρέλαση των μεταμφιεσμένων που γίνεται τη Μέρα της Πρωτοχρονιάς στην πόλη Φιλαδέλφεια (Η.Π.Α.) και η γιορτή της γονιμότητας που γίνεται στις 17 Ιανουαρίου στην Πόλη Ακίτα (Ιαπωνία) είναι μόνο δυο από τα πολλά παραδείγματα που δείχνουν ότι υπάρχουν τέτοια κατάλοιπα.

Ο Θεός θεωρεί μολυσμένες τις θρησκευτικές συνήθειες που προέρχονται από τη Βαβυλώνα. Αναφέρεται στην παγκόσμια αυτοκρατορία της ψεύτικης θρησκείας της οποίας τα έθιμα έχουν τις ρίζες τους στην αρχαία Βαβυλώνα με το όνομα «Βαβυλών η Μεγάλη» και προειδοποιεί: «Εξέλθετε εξ αυτής ο λαός μου, δια να μη συγκοινωνήσητε εις τας αμαρτίας αυτής, και να μη λάβητε εκ των πληγών αυτής». (Αποκάλυψις 18:2, 4) Επομένως, αφού τα χαρακτηριστικά της γιορτής της Πρωτοχρονιάς φανερώνουν την ειδωλολατρική της προέλευση, τα άτομα που θέλουν να πάρουν στα σοβαρά την Αγία Γραφή θα κρατήσουν τους εαυτούς τους καθαρούς από τέτοιου είδους γιορτές.

Αν και μερικές γιορτές μπορεί να φαίνονται αθώες στους ανθρώπους, ο Ιεχωβά Θεός γνωρίζει την προέλευσή τους

*** g86 22/12 σ. 20-21 Πρέπει οι Χριστιανοί να Γιορτάζουν την Πρωτοχρονιά; ***