Η ιστορία της Φόρμουλα 1

Οι αγώνες ράλι, που είχαν αρχίσει να αναπτύσσονται με γοργούς τη δεκαετία του ’30, σαρώθηκαν από τη λαίλαπα του Β’ Παγκοσμίου Πόλεμου, όπως και κάθε αθλητική δραστηριότητα στη γηραιά ήπειρο. Η Ευρώπη ήταν τότε η κυρίαρχη δύναμη στον μηχανοκίνητο αθλητισμό, όπως συμβαίνει εν πολλοίς και σήμερα.

Με γοργούς ρυθμούς μετά το τέλος του πολέμου άρχισε να συζητείται στους κόλπους της Διεθνούς Ομοσπονδίας Αυτοκινήτου (FIA) η διοργάνωση ενός ενιαίου πρωταθλήματος με κάποια κοινά χαρακτηριστικά. Το νέο σχέδιο ονομάστηκε Formula A, όπου Φόρμουλα αναφέρεται σ’ ένα σύνολο κανόνων, που πρέπει να τηρούνται από τις ομάδες, ενώ το Α (1 αργότερα) αναφέρεται στις προδιαγραφές των αυτοκινήτων που παίρνουν μέρος στο πρωτάθλημα.

Την 1η Σεπτεμβρίου 1946 έγινε ο πρώτος δοκιμαστικός αγώνας Φόρμουλα 1 (Formula 1) στο Τορίνο, υπό την επωνυμία Βαλεντίνο Γκραν Πρι, με νικητή τον ιταλό Ακίλε Βάρτσι, που οδηγούσε μια Αλφα-Ρομέο 158 Αλφέτα. Τα αυτοκίνητα που πήραν μέρος στον αγώνα δεν διέφεραν και πολύ από τα αντίστοιχα της προπολεμικής εποχής. Το αυτοκίνητο του Βάρτσι στην πραγματικότητα είχε κατασκευαστεί τη δεκαετία του ’30.

Στις 2 Οκτωβρίου 1947 η FIA παίρνει την οριστική απόφαση να διοργανώσει ένα αγώνα Φόρμουλα 1, αρχής γενομένης από το 1950. Ο πρώτος αγώνας του Παγκοσμίου Πρωταθλήματος διεξάγεται στις 13 Μαΐου 1950 στο Σίλβερστοουν, ένα εγκαταλελειμμένο αεροδρόμιο της RAF. Νικητής είναι ο Τζιουζέπε Φαρίνα με Αλφα Ρομέο. Τα αυτοκίνητα είναι μεταλλικά, με τον κινητήρα εμπρός και τους τροχούς ακάλυπτους και έχουν μέγιστο κυβισμό τα 4500 κ.ε. για ατμοσφαιρικούς κινητήρες και 1500 κ.ε. για τους υπερτροφοδοτούμενους. Οι περισσότεροι αγώνες διαρκούν 500 χιλιόμετρα ή 5 ώρες και επιτρέπεται η αλλαγή οδηγών.

Το 1954 θεσπίζονται νέοι κανονισμοί, οι οποίοι θα ισχύσουν μέχρι το 1960. Ο μέγιστος κυβισμός καθορίζεται στα 2500 κ.ε. για τους ατμοσφαιρικούς κινητήρες και τα 750 κ.ε. για του υπερσυμπιεζόμενους. Το 1958 καθιερώνεται η χρήση βενζίνης αντί των καυσίμων αλκοόλης και μειώνεται το μήκος των αγώνων από τα 500 χλμ. ή τρείς ώρες σε 300 χλμ. ή δύο ώρες. Τη δεκαετία του ’50 κυριάρχησε ο αργεντίνος Χουάν Μανουέλ Φάνχιο, που κατέκτησε 5 πρωταθλήματα. Το 1958 καθιερώθηκε το πρωτάθλημα κατασκευαστών.

Η δεκαετία του ’60 ανήκει στους αγγλοσάξονες οδηγούς και στις εταιρείες Μπράμπαμ, Λότους και Φεράρι. Αναμφισβήτητα, όμως, αυτοί που άλλαξαν την πορεία της Φόρμουλα 1 στη συγκεκριμένη δεκαετία ήταν η Λότους του Κόλιν Τσάπμαν και οι οδηγικές ικανότητες του Τζιμ Κλαρκ. Ο πρώτος παρουσιάζει το αυτοφερόμενο πλαίσιο, χαρίζοντας στον οδηγό του δύο παγκόσμια πρωταθλήματα. Τα αεροδυναμικά βοηθήματα και οι σπόνσορες συμπληρώνουν την προσφορά της Λότους στο άθλημα.

Στις 4 Ιουνίου 1967 παρουσιάζεται στο ολλανδικό Γκραν Πρι ο κινητήρας V8 Cosworth, ο οποίος για τα επόμενα 16 χρόνια θα είναι ο κυρίαρχος. Ο μέγιστος κυβισμός καθορίζεται στο 1,5 λίτρο, που θα ισχύσει ως το 1965. Ένα χρόνο αργότερα ανεβαίνει στα 3,5 λίτρα και με μικρές εναλλαγές διαρκεί μέχρι και σήμερα.

Τη δεκαετία του ’70, Λότους και Φεράρι μοιράζονται τα πρωταθλήματα κατασκευαστών, ενώ οι αγγλοσάξονες εξακολουθούν να κυριαρχούν στο πρωτάθλημα οδηγών. Ο αυστριακός Νίκι Λάουντα και ο βραζιλιάνος Φιτιπάλντι σπάνε τη μονοτονία με δύο και ένα τίτλο αντίστοιχα. Η Ρενό εισάγει το 1977 τον υπερτροφοδοτούμενο κινητήρα και δύο χρόνια αργότερα θα κερδίσει τον πρώτο της αγώνα στη Γαλλία. Ferrari και BMW την αντιγράφουν και οι ημέρες του ατμοσφαιρικού κινητήρα είναι μετρημένες. Η σφηνοειδής Lotus 72, με τα ψυγεία στο πλάι, κάνει την πρώτη της εμφάνιση.

Τη δεκαετία του ’80 κυριαρχούν οι ΜακΛάρεν και Γουίλιαμς, ενώ στους οδηγούς γάλλοι και βραζιλιάνοι κάνουν αισθητή την παρουσία τους. Η Μπράμπαμ-BMW είναι το πρώτο τούρμπο αυτοκίνητο που κερδίζει το παγκόσμιο πρωτάθλημα (1983).

Το 1980 ξεσπά διαμάχη για τον έλεγχο των αγώνων Φόρμουλα 1, μεταξύ της FOCA (Ένωση των Κατασκευαστών Αυτοκινήτων της Φόρμουλα 1) και της Διεθνούς Ομοσπονδίας. Οι κατασκευαστές με επικεφαλής τον πανούργο Μπέρνι Έκλεστον θα κερδίσουν τη μάχη και την εμπορική εκμετάλλευση της Φόρμουλα 1. Τo 1981 o Ρον Ντένις αναλαμβάνει τη ΜακΛάρεν και η ομάδα παρουσιάζει το πρώτο μονοθέσιο από ανθρακονήματα, σχεδιασμένο από τον Τζον Μπάρναρντ.

Τη δεκαετία του ’90 ο θάνατος του Άιρτον Σένα στην Ίμολα (1994) σημάδεψε για πάντα τον κόσμο της Φόρμουλα 1. Είχε προλάβει να κατακτήσει τρία παγκόσμια πρωταθλήματα και δυστυχώς κανένας δεν θα μάθει ποτέ πού μπορούσε να φτάσει. Τόσο ο θάνατος του βραζιλιάνου, άσου όσο και μια σειρά από μοιραία δυστυχήματα, ανάγκασαν τη FIA να πάρει αυστηρά μέτρα για την ασφάλεια των αγώνων.

Η Γουίλιαμς κυριάρχησε στο πρωτάθλημα κατασκευαστών, ενώ από την Μπενετόν ανέτειλε το άστρο του γερμανού Μίκαελ Σουμάχερ, που κέρδισε το πρώτο του πρωτάθλημα το 1994 και το 2000 έδωσε στη Φεράρι τον πρώτο της τίτλο στο πρωτάθλημα οδηγών, έπειτα από 21 χρόνια.

Η πρώτη δεκαετία του 21ου αιώνα ανήκει στον Μίκαελ Σουμάχερ και τη Φεράρι. Ο γερμανός έσπασε το ρεκόρ του Χουάν Μανουέλ Φάνχιο (5 πρωταθλήματα), κατακτώντας 7 και βαδίζει φέτος για το 8ο. Ακόμη, κατέρριψε το ρεκόρ νικών που είχε ο Αλέν Προστ (51), έχοντας ξεπεράσει τις 90.

Από το 2010 ξεκίνησε η δυναστεία ενός άλλου Γερμανού, του Ζεμπάστιαν Φέτελ, ο οποίος κέρδισε τέσσερις συνεχόμενους τίτλους έως το 2013 και σε ηλικία μόλις 26 ετών απειλεί πολλά ρεκόρ στη Φόρμουλα 1. Τον βοήθησε σ’ αυτή του την προσπάθεια η αξιόπιστη ομάδα της Red Bull του πάμπλουτου αυστριακού ποτοποιού Ντίτριχ Μάτεσιτς, η οποία με τη σειρά της κατέκτησε ισάριθμους τίτλους στο πρωτάθλημα κατασκευαστών.

Η Φόρμουλα 1 είναι σήμερα μια ιδιαίτερα επικερδής επιχείρηση θεάματος, η οποία προσελκύει χιλιάδες θεατές στις πίστες και δισεκατομμύρια τηλεθεατές. Μα πάνω απ’ όλα, παραμένει ένα πεδίο δοκιμών για την εξέλιξη και την ασφάλεια της αυτοκίνησης.

Πρωτάθλημα Οδηγών

Έτος Οδηγός Ομάδα
1950 Τζουζέπε Φαρίνα Άλφα Ρομέο
1951 Χουάν Μανουέλ Φάνχιο Άλφα Ρομέο
1952 Αλμπέρτο Ασκάρι Φεράρι
1953 Αλμπέρτο Ασκάρι Φεράρι
1954 Χουάν Μανουέλ Φάνχιο Μερτσέντες – Μαζεράτι
1955 Χουάν Μανουέλ Φάνχιο Μερτσέντες
1956 Χουάν Μανουέλ Φάνχιο Λάντσια – Μαζεράτι
1957 Χουάν Μανουέλ Φάνχιο Μαζεράτι
1958 Μάικ Χόθορν Φεράρι
1959 Τζακ Μπράμπαμ Κούπερ – Κλάιμαξ
1960 Τζακ Μπράμπαμ Κούπερ – Κλάιμαξ
1961 Φιλ Χιλ Φεράρι
1962 Γκράχαμ Χιλ BRM
1963 Τζίμι Κλαρκ Λότους – Κλάιμαξ
1964 Τζον Σέρτις Λότους – Κλάιμαξ
1965 Τζίμι Κλαρκ Λότους – Κλάιμαξ
1966 Τζακ Μπράμπαμ Μπράμπαμ – Ρέπκο
1967 Ντένις Χολμ Μπράμπαμ – Ρέπκο
1968 Γκράχαμ Χιλ Λότους – Φορντ
1969 Τζάκι Στιούαρτ Ματρά – Φορντ
1970 Γιόχεν Ριντ Λότους – Φορντ
1971 Τζάκι Στιούαρτ Τάιρελ – Φορντ
1972 Εμερσον Φιτιπάλντι Λότους – Φορντ
1973 Τζάκι Στιούαρτ Τάιρελ – Φορντ
1974 Εμερσον Φιτιπάλντι Μακλάρεν – Φορντ
1975 Νίκι Λάουντα Φεράρι
1976 Τζέιμς Χαντ Μακλάρεν – Φορντ
1977 Νίκι Λάουντα Φεράρι
1978 Μάριο Αντρέτι Λότους – Φορντ
1979 Τζόντι Σέκτερ Φεράρι
1980 Αλαν Τζόουνς Γουΐλιαμς – Φορντ
1981 Νέλσον Πικέ Μπράμπαμ – Φορντ
1982 Κέκε Ρόσμπεργκ Γουΐλιαμς – Φορντ
1983 Νέλσον Πικέ Μπράμπαμ – BMW
1984 Νίκι Λάουντα Μακλάρεν – TAG
1985 Αλέν Προστ Μακλάρεν – TAG
1986 Αλέν Προστ Μακλάρεν – TAG
1987 Νέλσον Πικέ Γουίλιαμς – Χόντα
1988 Αϊρτον Σένα Μακλάρεν – Χόντα
1989 Αλέν Προστ Μακλάρεν – Χόντα
1990 Αϊρτον Σένα Μακλάρεν – Χόντα
1991 Αϊρτον Σένα Μακλάρεν – Χόντα
1992 Νάιτζελ Μάνσελ Γουΐλιαμς – Ρενό
1993 Αλέν Προστ Γουΐλιαμς – Ρενό
1994 Μίκαελ Σουμάχερ Μπένετον – Φορντ
1995 Μίκαελ Σουμάχερ Μπένετον – Ρενό
1996 Ντέιμον Χιλ Γουΐλιαμς – Ρενό
1997 Ζακ Βιλνέβ Γουΐλιαμς – Ρενό
1998 Μίκα Χάκινεν Μακλάρεν – Μερτσέντες
1999 Μίκα Χάκινεν Μακλάρεν – Μερτσέντες
2000 Μίκαελ Σουμάχερ Φεράρι
2001 Μίκαελ Σουμάχερ Φεράρι
2002 Μίκαελ Σουμάχερ Φεράρι
2003 Μίκαελ Σουμάχερ Φεράρι
2004 Μίκαελ Σουμάχερ Φεράρι
2005 Φερνάντο Αλόνσο Ρενό
2006 Φερνάντο Αλόνσο Ρενό
2007 Κίμι Ραϊκόνεν Φεράρι
2008 Λιούις Χάμιλτον Μακ Λάρεν – Μερτσέντες
2009 Τζένσον Μπάτον Μπρον – Μερτσέντες
2010 Ζεμπάστιαν Φέτελ Ρεντ Μπουλ – Ρενό
2011 Ζεμπάστιαν Φέτελ Ρεντ Μπουλ – Ρενό
2012 Ζεμπάστιαν Φέτελ Ρεντ Μπουλ – Ρενό
2013 Ζεμπάστιαν Φέτελ Ρεντ Μπουλ – Ρενό
2014 Λιούις Χάμιλτον Μερτσέντες
2015 Λιούις Χάμιλτον Μερτσέντες
2016 Νίκο Ρόσμπεργκ Μερτσέντες

Πρωτάθλημα Κατασκευαστών

Έτος Ομάδα
1958 Βάνγουολ
1959 Κούπερ
1960 Κούπερ
1961 Φεράρι
1962 BRM
1963 Λότους
1964 Φεράρι
1965 Λότους
1966 Μπράμπαμ
1967 Μπράμπαμ
1968 Λότους
1969 Ματρά
1970 Λότους
1971 Τάιρελ
1972 Λότους
1973 Λότους
1974 ΜακΛάρεν
1975 Φεράρι
1976 Φεράρι
1977 Φεράρι
1978 Λότους
1979 Φεράρι
1980 Γουίλιαμς
1981 Γουίλιαμς
1982 Φεράρι
1983 Φεράρι
1984 ΜακΛάρεν
1985 ΜακΛάρεν
1986 Γουίλιαμς
1987 Γουίλιαμς
1988 ΜακΛάρεν
1989 ΜακΛάρεν
1990 ΜακΛάρεν
1991 ΜακΛάρεν
1992 Γουίλιαμς
1993 Γουίλιαμς
1994 Γουίλιαμς
1995 Μπένετον
1996 Γουίλιαμς
1997 Γουίλιαμς
1998 ΜακΛάρεν
1999 Φεράρι
2000 Φεράρι
2001 Φεράρι
2002 Φεράρι
2003 Φεράρι
2004 Φεράρι
2005 Ρενό
2006 Ρενό
2007 Φεράρι
2008 Φεράρι
2009 Μπρον
2010 Ρεντ Μπουλ
2011 Ρεντ Μπουλ
2012 Ρεντ Μπουλ
2013 Ρεντ Μπουλ
2014 Μερτσέντες
2015 Μερτσέντες
2016 Μερτσέντες

https://www.sansimera.gr


Discover more from World Reader's Digest

Subscribe to get the latest posts sent to your email.

Recommended For You

Discover more from World Reader's Digest

Subscribe now to keep reading and get access to the full archive.

Continue reading