Η πρώτη, ταχύτατη εκπομπή ραδιοκυμάτων (FRB) στον Γαλαξία μας καταγράφηκε από αστρονόμους, με πιθανή πηγή έναν αστέρα νετρονίων magnetar, σε απόσταση 30.000 ετών φωτός από τον Ήλιο μας.

Για περισσότερο από μία δεκαετία, οι αστρονόμοι προσπαθούσαν να εντοπίσουν την προέλευση των μυστηριωδών και στιγμιαίων εκπομπών ραδιοκυμάτων που κατέφταναν από μακρινούς γαλαξίες. Τώρα οι επιστήμονες ανακάλυψαν την πρώτη «έκρηξη» από τον δικό μας γαλαξία, φτάνοντας ως την πιθανότερη πηγή του, ένα μικρό περιστρεφόμενο κατάλοιπο αστέρα που είχε καταρρεύσει στο παρελθόν.

Η απρόσμενη ανακάλυψη προσφέρει στους επιστήμονες πολύτιμα δεδομένα που ενισχύουν την θεωρία ότι τα FRB, προέρχονται από αστέρες νετρονίων, τα magnetars που απομένουν μετά από πανίσχυρες εκρήξεις supernovae.

«Είναι η πιο λαμπρή εκπομπή ραδιοκυμάτων που έχει ποτέ εντοπιστεί στον Γαλαξία μας» εξηγεί η αστροφυσικός Daniele Michilli του πανεπιστημίου McGill University στο Μόντρεαλ, που εργάζεται στην ομάδα διαχείρισης του καναδικού τηλεσκοπίου Chime.

Η πρώτη εκπομπή FRB είχε παρατηρηθεί το 2007, όταν ο Duncan Lorimer και ο φοιτητής του David Narkevic διερεύνησαν τα αρχεία παρατηρήσεων από το ραδιοτηλεσκόπιο Parkes στην Αυστραλία. Εκείνη η εκπομπή είχε διαρκέσει λιγότερο από 5 milliseconds και η προέλευσή της παρέμεινε ανεξήγητη, όπως και οι δεκάδες που ακολούθησαν – όλες εκτός του δικού μας Γαλαξία.

Η τελευταία ανακάλυψη έγινε στις 28 Απριλίου, όταν το τηλεσκόπιο Chime εντόπισε μια εκπομπή FRB διάρκειας ενός millisecond από την περιοχή που βρίσκεται το magnetar SGR1935+2154.

Οι υψηλής ενέργειας αναλαμπές FRB είναι από τα πιο ισχυρά και μυστηριώδη φαινόμενα στο Σύμπαν, καθώς οι επιστήμονες δεν έχουν καταφέρει να βρουν μια απόλυτα ικανοποιητική εξήγηση για τη δημιουργία και την προέλευση τους.

Σε χρόνο πολύ μικρότερο του ενός δευτερολέπτου, απελευθερώνεται ενέργεια πάνω από 100 εκατομμύρια φορές μεγαλύτερη από εκείνη του Ήλιου και αυτή είναι η πρώτη φορά που οι επιστήμονες συγκεντρώνουν παρητηριασιακά δεδομένα που δείχνουν ότι τα magnetar -μια ειδική υποκατηγορία των pulsar- είναι πιθανό να προκαλούν FRB.

Οι ερευνητές έκαναν τέσσερις σχετικές δημοσιεύσεις στο περιοδικό “Nature” και στη συνέντευξη τύπου επεσήμαναν πως εκτιμούν ότι τα magnetars μπορούν να παράγουν κάποιες FRB, αν όχι όλες, χωρίς να μπορούν να αποκλειστούν άλλες πιθανές πηγές.

«Επικρατεί μεγάλο μυστήριο, όσον αφορά το τι παράγει αυτές τις μεγάλες εκρήξεις ενέργειας, τις οποίες έως τώρα έχουμε δει να έρχονται από το μισό σύμπαν. Είναι η πρώτη φορά που μπορέσαμε να συσχετίσουμε μια από αυτές τις εξωτικές FRBs με ένα μοναδικό αστροφυσικό αντικείμενο», δήλωσε ο επίκουρος καθηγητής φυσικής Κιγιόσι Μασούι του Πανεπιστημίου ΜΙΤ των ΗΠΑ.

«Η συγκεκριμένη FRB, που προήλθε από τον δικό μας γαλαξία, είναι χιλιάδες φορές φωτεινότερη από οποιαδήποτε άλλη λάμψη magnetar έχουμε ποτέ δει», πρόσθεσε. Η εκπομπή συνοδεύτηκε και από μία έκρηξη ακτίνων X από την ίδια πηγή.

Οι επιστήμονες δεν έχουν ακόμη απαντήσει στο ερώτημα πώς τα magnetars παράγουν FRB.

Οι περισσότερες ισχυρές εκπομπές ραδιοκυμάτων στο σύμπαν παράγονται μέσω της λεγόμενης ακτινοβολίας συγχρότρου, κατά την οποία ένα αέριο με ηλεκτρόνια υψηλής ενέργειας, αλληλεπιδρά με μαγνητικά πεδία ,εκπέμποντας πολλή ενέργεια στις ραδιοσυχνότητες.

Με τον ίδιο μηχανισμό, παράγονται συχνά ραδιοκύματα από τεράστιες μαύρες τρύπες, όταν αυτές περιβάλλονται από καυτά αέρια. Όμως οι αστροφυσικοί υποψιάζονται ότι τα magnetars παράγουν ραδιοκύματα μέσω μιας εντελώς διαφορετικής διαδικασίας. {https://www.lifo.gr}