«Ξεκίνησα το Facebook, το διευθύνω και είμαι υπεύθυνος για αυτό που συμβαίνει εδώ» Εχει προαναγγελθεί ως ένα σόου, ως μια επίδειξη ισχύος των μηχανισμών της αμερικανικής δημοκρατίας, ως μια ευκαιρία των μελών του Κογκρέσου να «εκδικηθούν» αυτόν που μοιάζουν να έχουν μεγαλύτερη ανάγκη. Ο δημιουργός του Facebook Μαρκ Ζάκερμπεργκ καταθέτει στην ειδική επιτροπή για τον τρόπο που (δεν) λειτούργησε ο γίγαντας των μέσων κοινωνικής δικτύωσης ώστε να προστατεύσει το δημόσιο συμφέρον, στον απόηχο του σκανδάλου της Cambridge Analytica και της παράνομης υφαρπαγής προσωπικών δεδομένων δεκάδων εκατομμυρίων χρηστών.

Η κατάθεση έχει προγραμματιστεί να γίνει το διήμερο 10 και 11 Απριλίου, αλλά ήδη από χθες Δευτέρα του Πάσχα ο 33χρονος μεγιστάνας ήταν στην Ουάσιγκτον για σειρά συναντήσεων με γερουσιαστές. Και εκεί δόθηκε το σήμα για το τι θα υποστηρίξει. Αλλωστε το υπόμνημά του δόθηκε στη δημοσιότητα και έχει χαρακτήρα απολογιτικό.

Ο Ζάκερμπεργκ εγκατέλειψε το κλασικό γκρι μπλουζάκι. Δεν ήταν ένας νερντ αυτός που διέβη το κατώφλι του Καπιτωλίου στην πρωτεύουσα των ΗΠΑ, αλλά ένας κουστουμαρισμένος επιχειρηματίας με μια αδιόρατη ανησυχία στο βλέμμα· οι καιροί της αυτοπεποίθησης έχουν περάσει.

Στο υπόμνημα του Ζάκερμπεργκ το οποίο διέρρευσε, ο νεαρός επιχειρηματίας εμφανίζεται να υπερασπίζεται την πλατφόρμα που δημιούργησε το 2004, όταν ήταν ακόμα φοιτητής του Χάρβαρντ, ως μια «θετική δύναμη στον κόσμο».

Ωστόσο παραδέχεται ότι έκανε «μεγάλο λάθος», μη λαμβάνοντας σοβαρά την ευθύνη του κοινωνικού δικτύου απέναντι στους δύο δισεκατομμύρια χρήστες που μετρά αυτή τη στιγμή το Facebook. Αναλαμβάνει δε ο ίδιος προσωπικά την ευθύνη.

«Το Facebook είναι μια ιδεαλιστική και αισιόδοξη εταιρεία», αναφέρει στην εισαγωγική η δήλωση του. «Αλλά τώρα είναι σαφές ότι δεν κάναμε αρκετά ώστε να εμποδίσουμε αυτά τα εργαλεία από το να χρησιμοποιηθούν και για βλάβη. Αυτό ισχύει για τα fake news, τις ξένες παρεμβάσεις στις εκλογές, τη ρητορική μίσους, καθώς και για το ιδιωτικό απόρρητο δεδομένων. Δεν είχαμε μια αρκετά ευρεία εικόνα της ευθύνης μας και αυτό ήταν ένα μεγάλο λάθος. Ήταν λάθος μου και λυπάμαι. Ξεκίνησα το Facebook, το διευθύνω και είμαι υπεύθυνος για αυτό που συμβαίνει εδώ», αναφέρει.

Οι παρατηρήσεις του Ζάκερμγερκ συνδυάζουν την υπεράσπιση της άποψης του θετικού ρόλου του Facebook στο ευρύτερο πολιτικό σώμα, με δέσμευση να αναλάβει περισσότερες ενέργειες για την προστασία της ιδιωτικής ζωής των χρηστών.

«Καθώς το Facebook έχει μεγαλώσει, οι άνθρωποι παντού έχουν αποκτήσει ένα ισχυρό νέο εργαλείο για να παραμείνουν συνδεδεμένοι με τους ανθρώπους που αγαπούν, να κάνουν τις φωνές του να ακουστούν και να οικοδομήσουν κοινότητες και επιχειρήσεις. Πρόσφατα, είδαμε το κίνημα #MeToo και το March For Our Lives να οργανώνται τουλάχιστον εν μέρει, στο Facebook. Μετά τον τυφώνα Χάρβεϊ, οι άνθρωποι συγκέντρωσαν περισσότερα από 20 εκατομμύρια δολάρια για βοήθεια στους πληγέντες. Και πάνω από 70 εκατομμύρια μικρές επιχειρήσεις χρησιμοποιούν τώρα το Facebook για να αναπτυχθούν και να δημιουργήσουν θέσεις εργασίας», συμπληρώνει ο Ζάκερμπεργκ.

Ο ίδιος στο εισαγωγικό του κείμενο εν όψει της κατάθεσής του αναπτύσσει επίσης το σχέδιό του για να αποτρέψει περιστατικά όπως αυτό της Cambridge Analytica, στο μέλλον.

Σε αυτό το πλαίσιο περιλαμβάνεται η απαγόρευση σε άλλες εταιρείας να έχουν πρόσβαση στα δεδομένα των χρηστών του Facebook χωρίς τη γνώση τους και η κατάργηση της πρόσβασης των προγραμματιστών σε δεδομένα, εάν ο χρήστης δεν έχει χρησιμοποιήσει αυτήν την εφαρμογή σε τρεις μήνες.

Αναλυτές προεξόφλησαν ότι στη διήμερη κατάθεσή του ο Ζάκερμπεργκ αναμένεται να παραδεχτεί επίσης ότι η Facebook Inc. ήταν πολύ αργή στο να εντοπίσει και να ανταποκριθεί στις ρωσικές παρεμβολές που είναι πλέον δεδομένο ότι χρησιμοποίησαν το μέσο κοινωνικής δικτύωσης για να επηρεάσουν μια κρίσιμη μάζα ψηφοφόρων υπέρ του Ντόναλντ Τραμπ.

Ωστόσο, παρά την κριτική που δέχεται τελευταία το Facebook και την αυτοκριτική που κάνει ο δημιουργός του, στο υπόμνημα φαίνεται ότι ο Ζάκερμπεργκ θα επιμείνει στη χρησιμότητά του: «Πιστεύω βαθιά σε αυτό που κάνουμε. Και όταν αντιμετωπίζουμε αυτές τις προκλήσεις, ξέρω ότι θα κοιτάξουμε πίσω και θα δούμε πως τελικά βοηθάμε τους ανθρώπους να συνδέονται και να δίνουμε σε περισσότερους ανθρώπους μια φωνή ως θετική δύναμη στον κόσμο».

Αλλά το υπόμνημα ήταν το εύκολο σημείο της όλης διαδικασίας. Μετά ο 33χρονος θα πρέπει να απαντήσει στις επίμονες ερωτήσεις των γερουσιαστών…