Το πρόγραμμα Apollo της NASA έγραψε ιστορία από την εκτόξευση του πρώτου επανδρωμένου διαστημόπλοιου στις 11 Οκτωβρίου του 1968. Σήμερα, σχεδόν 50 χρόνια αργότερα, το νέο βιβλίο “Apollo VII-XVII” από τον εκδοτικό οίκο teNeues, αναβιώνει το δράμα των 11 αποστολών του προγράμματος.

Περιλαμβάνει ειδικό πρόλογο από τον αστροναύτη του Apollo 7 Walter Cunningham και εκπληκτικές φωτογραφίες που τραβήχτηκαν από τους αστροναύτες του Apollo, πολλές από τις οποίες παρέμεναν μέχρι σήμερα αδημοσίευτες.

Ανάμεσά τους το “Earthrise”, που τράβηξε ο αστροναύτης Bill Anders όντας στην τροχιά της σελήνης, και μια εικόνα που συλλαμβάνει τις 13 υψηλότερες κορυφές του κόσμου σε ένα ενιαίο πλαίσιο. Αυτές οι σημαντικές φωτογραφίες, όχι μόνο μας παρουσίασαν διαφορετικούς τρόπους να δούμε τον κόσμο και να προχωρήσουμε περεταίρω στην κατανόηση του διαστήματος, αλλά πρόσφεραν και νέες γνώσεις στον κόσμο της φωτογραφίας.

Φωτογραφίες για αστροναύτες

Οι πρώτοι αστροναύτες των αποστολών του Apollo συχνά χαιρετίζονταν ως εξερευνητές, επιστήμονες και ήρωες, αλλά σπάνια απεικονίζονται ως μερικοί από τους πιο αξιόλογους φωτογράφους στην ιστορία. Το αυστηρό πρόγραμμα εκπαίδευσής τους περιελάμβανε τη φωτογραφία, σύμφωνα με τον Cunningham.

«Η φωτογραφία είναι ένας τομέας δραστηριότητας που έχει παρουσιάσει σημαντικές βελτιώσεις, καθώς έχει εξελιχθεί η εξερεύνηση του διαστήματος τα τελευταία 50 χρόνια», γράφει στο βιβλίο. «Εκπαιδευτήκαμε με την κάμερα Hasselblad για δύο χρόνια πριν από την πρώτη αποστολή του Apollo».

Για να διασφαλίσει ότι οι αστροναύτες ήταν ικανοί να χρησιμοποιήσουν τροποποιημένες διαστημικές κάμερες και για να «ακονίσουν» το φωτογραφικό τους μάτι, η NASA τους ενθάρρυνε να παίρνουν τον εξοπλισμό στα ιδιωτικά τους ταξίδια. Μάλιστα, προσέφερε και μαθήματα σε τοποθεσίες όπως η Νεβάδα και η Αριζόνα, όπου οι γεωλογικές συνθήκες προσομοίαζαν με την επιφάνεια της σελήνης.

Η NASA τοποθέτησε αργότερα έναν εμπειρογνώμονα σε κέντρα ελέγχου αποστολής για να απαντάει σε ερωτήσεις σχετικά με τη φωτογραφία.

Διαστημικές κάμερες

Η έμφαση της NASA στη διαστημική φωτογραφία μεγάλωσε καθώς οι αποστολές του Apollo σημείωναν πρόοδο. Οι αστροναύτες ήταν επιφορτισμένοι με την τεκμηρίωση των τοπογραφικών και γεωλογικών δεδομένων, καθώς και την κατάσταση του διαστημόπλοιού τους. Αλλά οι αποστολές στο διάστημα απαιτούσαν διαφορετικούς τύπους φωτογραφικών μηχανών και φακών.

Ήταν ο αστροναύτης Walter Schirra, ένας ερασιτέχνης φωτογράφος και ένας από τους «πιλότους» του σχεδίου Mercury (το πρώτο επανδρωμένο διαστημικό πρόγραμμα της NASA) που πρότεινε τη δική του κάμερα Hasselblad 500C, η οποία φάνηκε να ικανοποιεί τις απαιτήσεις της NASA. Η τροποποιημένη συσκευή του έφερε πίσω εκπληκτικές εικόνες από την αποστολή του το 1962 και οδήγησε σε συνεργασία μεταξύ της NASA και της Hasselblad που συνεχίστηκε για δεκαετίες.

Άλλες κάμερες που χρησιμοποιούνται στο πρόγραμμα περιλαμβάνουν τη Hasselblad Super Wide Camera, που επιτρέπει μια τεράστια κάλυψη της εικόνας, και τη φωτογραφική μηχανή 35mm Photomic FTn της Nikon, τροποποιημένη έτσι ώστε να αντέχει τις ακραίες βαρυτικές δυνάμεις.

Ο Γερμανός κατασκευαστής φακών Carl Zeiss συνεργάστηκε επίσης στενά με τη NASA. Η συνεργασία τους οδήγησε σε έναν από τους φακούς φωτογραφικής μηχανής με την υψηλότερη ταχύτητα στον κόσμο.

Η απεικόνιση της Γης από το Διάστημα

Δύσκολες συνθήκες, όπως η λειτουργία σε συνθήκες χαμηλής βαρύτητας σε ογκώδης διαστημικές στολές, παρεμβαίνουν συχνά στις ικανότητες των αστροναυτών να τραβήξουν φωτογραφίες. Τα σύννεφα αποτελούν επίσης μια πρόκληση για την φωτογραφία, καθώς συνήθως καλύπτουν περίπου το 55% της επιφάνειας της Γης.

Και καθώς ο Cunningham έκανε την περιστροφή της Γης μία φορά κάθε 90 λεπτά, το διαστημόπλοιο Apollo 7, κινείτο από τη νύχτα στην ημέρα κάθε 45 λεπτά, αφήνοντας περιορισμένα περιθώρια για λήψη φωτογραφιών.

«Υπήρχε ένας ακόμη περιορισμός στην αποστολή μας , τον οποίο ακολουθήσαμε άψογα», θυμάται ο Cunningham. «’Μην φωτογραφίζετε την Κίνα’. Ήταν ένας εύκολος κανόνας για να ακολουθήσουμε. Σε 11 ημέρες και πολλά περάσματα πάνω από την Κίνα, δεν είδαμε ποτέ την επιφάνεια εξαιτίας του καλύμματος από τα σύννεφα και του νέφους στην ατμόσφαιρά τους».