1 Σεπτεμβρίου

Γεγονότα
1462 – Οθωμανικός στόλος καταλαμβάνει τη Μυτιλήνη, την οποία κατείχαν οι Ενετοί.
1859 – Παρατηρείται η πρώτη ηλιακή έκρηξη από τον αστρονόμο Ρίτσαρντ Κάρινγκτον.
1865 – Ο Τζόζεφ Λίστερ πραγματοποιεί την πρώτη επιτυχή εγχείριση με τη χρήση αναισθητικού.
1870 – Διεξάγεται η Μάχη του Σεντάν, κατά τη διάρκεια του Γαλλοπρωσικού πολέμου. Ο Γαλλικός στρατός καταστρέφεται.
1887 – Ο Εμίλ Μπερλίνερ πατεντάρει το γραμμόφωνο.
1902 – Κάνει πρεμιέρα στο Παρίσι η ταινία του Ζορζ Μελιέ “Ταξίδι Στη Σελήνη”, που θεωρείται η πρώτη ταινία επιστημονικής φαντασίας.
1902 – Έκρηξη λάβας από το ηφαίστειο Πελέ στη Μαρτινίκα, με απολογισμό 2.000 νεκρούς.
1914 – Η Αγία Πετρούπολη μετονομάζεται σε Πέτρογκραντ.
1918 – Αρχίζει η επιθετική ενέργεια ελληνικών μονάδων στον ευρύτερο ελιγμό της διασπάσεως του Μακεδονικού Μετώπου.
1920 – Το Φιούμε ανακηρύσσεται ανεξάρτητο κράτος στην Ιταλία, από τον Γκαμπριέλε ντ’ Ανούντσιο.
1923 – Από σεισμό 7,9 Ρίχτερ καταστρέφεται εντελώς η Γιοκοχάμα. Σκοτώνονται 142.000 άνθρωποι και 2,5 εκατομμύρια μένουν άστεγοι.
1926 – Νομιμοποιείται ο πολιτικός γάμος στην Τουρκία.
1939 – Η Γερμανία επιτίθεται στην Πολωνία: Έναρξη του Β’ Παγκόσμιου Πόλεμου.
1944 – Τμήματα ανταρτών του ΕΔΕΣ επιτίθενται κατά γερμανικής φάλαγγας στη θέση Ασπροχάλικο της οδού Φιλιππιάδας – Κεράσοβου και τη διαλύουν, προκαλώντας σ’ αυτή σοβαρές απώλειες.
1946 – Οι Έλληνες καλούνται σε δημοψήφισμα και αποφασίζουν με ποσοστό 68% την επάνοδο του Βασιλιά Γεωργίου Β’ που βρίσκεται εξόριστος στη Βρετανία. Από την ψηφοφορία απέχει το ΚΚΕ.
1948 – Ιδρύεται από τα Ηνωμένα Έθνη ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας.
1951 – Οι ΗΠΑ, η Αυστραλία και η Νέα Ζηλανδία υπογράφουν αμοιβαίο αμυντικό σύμφωνο με την ονομασία Συνθήκη ANZUS.
1956 – Εγκαινιάζεται στο Σαν Φρανσίσκο των ΗΠΑ, η γέφυρα John F. McCarthy, μία από τις μεγαλύτερες του κόσμου, με μήκος 8,8 χλμ.
1961 – Η πρώτη διάσκεψη των αδεσμεύτων κρατών διεξάγεται στο Βελιγράδι. Ιδρύεται το Κίνημα των Αδεσμεύτων.
1968 – Σεισμός πλήττει το Ιράν, με 2.000 νεκρούς (καταστρέφεται η πόλη Φερντόζ).
1969 – Ο συνταγματάρχης Μοαμάρ Καντάφι ανατρέπει με πραξικόπημα τον βασιλιά Ιντρίς και αναλαμβάνει την εξουσία στη Λιβύη.
1973 – Αποχωρούν τα γαλλικά στρατεύματα από τη Μαδαγασκάρη.
1973 – Από πυρκαγιά στο ξενοδοχείο «Χάφνια» στην Κοπεγχάγη χάνουν τη ζωή τους 35 άνθρωποι.
1973 – Αρχίζει το πρώτο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Υγρού Στίβου στο Βελιγράδι.
1979 – Ο “Πάιονιρ 11” γίνεται το πρώτο διαστημόπλοιο που επισκέπτεται τον πλανήτη Κρόνο όταν περνάει από αυτόν σε απόσταση 21.000 χλμ.
1981 – Ο Αντρέ Κολίνγκμπα καταλαμβάνει την εξουσία με στρατιωτικό πραξικόπημα στην Κεντροαφρικανική Δημοκρατία. Ο ανατραπείς πρόεδρος Νταβίντ Ντακό εγκαταλείπει τη χώρα.
1983 – Κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου ένα κορεατικό επιβατικό αεροσκάφος KAL-007 καταρρίπτεται από ένα σοβιετικό μαχητικό όταν το πρώτο εισήλθε στον εναέριο χώρο της Σοβιετικής Ένωσης. Και οι 269 επιβαίνοντες σκοτώνονται
1988 – Δημιουργείται η ΕΤ-3 στη Θεσσαλονίκη.
1991 – Το Ουζμπεκιστάν γίνεται ανεξάρτητο από τη Σοβιετική Ένωση.
1997 – Ανακοινώνεται από κοινή ομάδα Αμερικανών και Ρώσων επιστημόνων στις ΗΠΑ, η ανακάλυψη του σωματιδίου εξωτικού μεσονίου (νέο υποατομικό σωματίδιο).
1999 – Η Μιρέγια Μοσκόσο γίνεται η πρώτη γυναίκα που αναλαμβάνει πρόεδρος του Παναμά.
2004 – Σφαγή στο Μπεσλάν: Αρχίζει η κρίση στο σχολείο του Μπεσλάν στην Οσετία, με την απαγωγή εκατοντάδων παιδιών από Τσετσένους αντάρτες κατά την εορτή στο σχολείο τους, για την έναρξη τηςνέας σχολικής χρονιάς.
2004 – Παραιτείται από την πρωθυπουργία της Ισλανδίας, ο μακροβιότερος πρωθυπουργός στην Ευρώπη, Ντέιβιντ Όντσον (1991-2004).
2006 – Η Εθνική Ελλάδος προκρίνεται στον τελικό του Παγκόσμιου Πρωταθλήματος Μπάσκετ που διεξάγεται στην Ιαπωνία, μετά από νίκη της επί της εθνικής ομάδας των Η.Π.Α. με σκορ 101-95.
2006 – Το Λουξεμβούργο γίνεται η πρώτη χώρα που ολοκληρώνει την κίνηση για αποκλειστικές ψηφιακές μεταδόσεις στην τηλεόραση.

Γεννήσεις
866 – Λέων ΣΤ’, Αυτοκράτορας του Βυζαντίου.
1856 – Σεργκέι Βινογκράντσκι, Ρώσος επιστήμονας.
1908 – Έστε Λόντερ, Αμερικανίδα “βασίλισσα των καλλυντικών”.
1922 – Ιβόν Ντε Κάρλο, Αμερικανίδα ηθοποιός καναδικής καταγωγής.
1922 – Βιτόριο Γκάσμαν, Ιταλός ηθοποιός.
1923 – Ρόκι Μαρτσιάνο, πυγμάχος.
1926 – Αμπντούρ Ραχμάν Μπισουάς, πρόεδρος του Μπανγκλαντές (1991-96).
1932 – Ντερόγκ Γκιούρα, υπηρεσιακός πρόεδρος (2003) του Ναουρού.
1946 – Μπάρυ Γκιμπ, Βρετανός τραγουδιστής και συνθέτης, μέλος του συγκροτήματος Bee Gees.
1946 – Ρο Μου-χιουν, πρόεδρος της Νότιας Κορέας (2003-2008).
1950 – Μιχαήλ Φραντκόφ, Πρωθυπουργός της Ρωσίας (2003-).
1954 – Φίλιπ Βουγιάνοβιτς, Πρόεδρος του Μαυροβουνίου (2003-)
1955 – Μπρους Φόξτον, Βρετανός μπασίστας, μέλος του συγκροτήματος “The Jam” (διαλύθηκε το 1982).
1957 – Γκλόρια Εστέφαν, Κουβανέζα τραγουδίστρια και τραγουδοποιός, βραβευμένη με 5 Γκράμι.
1960 – Νίκος Λάππας, Έλληνας ποδοσφαιριστής.
1962 – Ρουντ Γκούλιτ, Ολλανδός ποδοσφαιριστής.
1971 – Έμιλυ Μόρτιμερ, Αγγλίδα ηθοποιός.
1971 – Χακάν Σουκούρ, Τούρκος ποδοσφαιριστής, που σκόραρε 383 γκολ στο σύνολο της καριέρας του.
1984 – Τζο Τρόμαν, Αμερικανός μουσικός, μέλος του συγκροτήματος της εναλλακτικής ροκ και ποπ πανκ, Fall Out Boy.
1985 – Λάρσεν Τζένσεν, Αμερικανός ολυμπιονίκης (αργυρός 2004 στα 1.500 μ. ελεύθερο, χάλκινος ολυμπιονίκης στα 400 μ. ελεύθερο 2008) της κολύμβησης.
1989 – Μπιλ Κάουλιτς και Τομ Κάουλιτς, Γερμανοί μουσικοί, μέλη του γερμανικού ποπ-ροκ συγκροτήματος, Tokio Hotel.

Θάνατοι
921 – Ριχάρδος του Οτάν, δούκας της Βουργουνδίας
1067 – Βαλδουίνος Ε΄, κόμης της Φλάνδρας.
1159 – Αδριανός Δ΄, 59, Πάπας, ο μόνος Άγγλος Πάπας (1154-59).
1557 – Ζακ Καρτιέ, 73, εξερευνητής και θαλασσοπόρος, που έγινε γνωστός για την εξερεύνηση του Ανατολικού Καναδά στις αρχές του 16ου αιώνα.
1648 – Μαρίν Μερσέν, 50, Γάλλος μαθηματικός.
1680 – Ιωάννης Γεώργιος Β΄, 67, εκλέκτορας της Σαξονίας (1656-80)
1680 – Αγγελής, νεομάρτυρας από την Κωνσταντινούπολη, εκτελείται από τους Τούρκους.
1715 – Λουδοβίκος ΙΔ΄, 77, Βασιλιάς της Γαλλίας (1643-1715), γνωστός και ως “Βασιλιάς Ήλιος”.
1715 – Φρανσουά Ζιραρντόν, 87, Γάλλος γλύπτης.
1777 – Γιόχαν Ερνστ Μπαχ, 55, Γερμανός μουσικοσυνθέτης.
1838 – Γουίλιαμ Κλαρκ, 68, Αμερικανός εξερευνητής, μέρος της αποστολής Λιούις και Κλαρκ.
1903 – Σαρλ Ρενουβιέ, 88, Γάλλος φιλόσοφος.
1914 – Μάρθα, το τελευταίο ταχυδρομικό περιστέρι, στο ζωολογικό κήπο στο Σινσινάτι των ΗΠΑ.
1940 – Λίλιαν Γουάλντ, 73, Αμερικανίδα πρωτοπόρος νοσοκόμα και επιστήμονας.
1947 – Φρέντρικ Ράσελ Μπέρναμ, 86, Αμερικανός στρατιωτικός και τυχοδιώκτης, “πατέρας” του παγκοσμίου κινήματος των προσκόπων.
1967 – Ίλσε Κοχ, 61, ναζί, σύζυγος του Καρλ Κοχ, διοικητή του στρατόπεδου συγκέντρωσης Μπούχενβαλντ, αυτοκτονεί στη φυλακή.
1970 – Φρανσουά Μωριάκ, Γάλλος συγγραφέας, τιμημένος με Βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας 1952.
1977 – Έθελ Γουότερς, 79, ηθοποιός και τραγουδίστρια.
1981 – Άλμπερτ Σπέερ, 76, Γερμανός Υπουργός Στρατιωτικών τον καιρό του Β΄ Παγκοσμίου.
1982 – Βλαντισλάβ Γκομούλκα, 77, κομμουνιστής ηγέτης της Πολωνίας (Γραμματέας του Κομμουνιστικού Κόμματος από το 1956-1970).
1982 – Λούντβιχ Μπίμπερμπαχ, 96, Γερμανός μαθηματικός.
1984 – Ασημάκης Πανσέληνος, 81, Έλληνας συγγραφέας.
1988 – Λούις Αλβαρέζ, Αμερικανός φυσικός, βραβευμένος με Νόμπελ το 1988.
1989 – Καζιμέρζ Ντέινα, 41, Πολωνός πρώην ποδοσφαιριστής της Μάντσεστερ Σίτι και 102 φορές διεθνής με την εθνική Πολωνίας , σκοτώνεται σε τροχαίο.
1989 – Τάκης Μιχαηλίδης, Έλληνας αθλητικογράφος, ιδρυτικό μέλος του ΣΑΤ, μετέπειτα ΠΣΑΤ, παλιός πρωταθλητής σε δρόμους ημιαντοχής, πνίγεται στο Λουτράκι.
1991 – Μαρκ Ρόμπινσον, 30, Βρετανός ηθοποιός.
1995 – Αλέκος Ξένος, 83, Έλληνας συνθέτης της αντίστασης.
1997 – Γιώργος Χατζηαντωνίου, τραγουδιστής, που ερμήνευσε και τα «Φαρμακωμένα χείλη» (1967-68) και το «Δε θέλω τη συμπόνοια κανενός».
2000 – Γιόχαν Κράαγκ, 87, Πρόεδρος του Σουρινάμ (1990-91).
2003 – Ραντ Μπρουκς, 84, ηθοποιός, γνωστός από το ρόλο του πρώτου συζύγου της Σκάρλετ Ο’ Χάρα στο «Όσα παίρνει ο άνεμος» (1939).
2003 – Πασκουάλε Μπουονοκόρε, 87, Ιταλός τερματοφύλακας της θρυλικής “Σετεμπέλο Ράρι Νάπολι” και χρυσός ολυμπιονίκης το 1948 στο Λονδίνο με την εθνική ομάδα υδατοσφαίρισης της χώρας του.
2003 – Σερ Τέρι Φροστ, 88, Βρετανός καλλιτέχνης, ένας από τους σημαντικούς εκπροσώπους της αφηρημένης τέχνης στην Aγγλία.
2005 – Θάνος Λειβαδίτης, 71, Έλληνας ηθοποιός.
2006 – Γουόρεν Μιτόφσκι, 72, Αμερικανός εκλογολόγος, δημιουργός των δημοσκοπήσεων έξω από τις κάλπες (exit poll).
2006 – Νέλι Κόναλι, 87, τελευταίος εν ζωή επιβάτης του οχήματος στο οποίο δολοφονήθηκε ο Τζον Κένεντι, Πρώτη Κυρία του Τέξας την περίοδο 1963-69.

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια