Η λίστα του Ινστιτούτου Blacksmith σχετικά με τις πιο μολυσμένες περιοχές του κόσμου, αρχικά δημοσιεύθηκε τον Νοέμβριο του 2013. Το Ινστιτούτο Blacksmith, ένας μη κερδοσκοπικός οργανισμός που ερευνά την μόλυνση του περιβάλλοντος, σε συνεργασία με τον Πράσινο Σταυρό (Green Cross) της Ελβετίας, επέλεξε 10 από τις τοξικές τοποθεσίες του κόσμου για το έτος 2013. Τα προηγούμενα χρόνια, οι ομάδες είχαν επικεντρωθεί στους τύπους ρύπανσης.

Αυτό το έτος, η πρόθεση ήταν να επιλέγουν μέρη με ρύπανση που ενέχει πραγματικό κίνδυνο τόσο για τους ανθρώπους όσο και για το φυσικό περιβάλλον των τόπων αυτών. «Περισσότεροι από 200.000 άνθρωποι κινδυνεύουν από έκθεση σε τοξική ρύπανση σε παγκόσμιο επίπεδο», δήλωσε ο Τζακ Καραβάνος, διευθυντής έρευνας στο Ινστιτούτου Blacksmith, κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου. Η ρύπανση παίρνει όλα τα σχήματα και μεγέθη, με τη μορφή των τοξινών που διαποτίζουν το έδαφος και εισρέουν στο νερό, λόγω των διαδικασιών που λαμβάνουν χώρα για την κατασκευή πολλών από τα προϊόντα που αγοράζουμε.

«Η ρύπανση που βλέπουμε δεν προέρχεται από τις μεγάλες βιομηχανίες, αλλά είναι από όσες προετοιμάζουν τα υλικά που χρησιμοποιούμε», δήλωσε ο Στέφαν Ρόμπινσον του Πράσινου Σταυρού Ελβετίας, κατά τη διάρκεια της συνέντευξης Τύπου. Έδωσε το παράδειγμα με το επεξεργασμένο δέρμα. «Κάποια μέρα θα μετατραπεί σε ένα ιταλικό παπούτσι, το οποίο στη συνέχεια θα πουληθεί στη Νέα Υόρκη. Όμως, τα περιβαλλοντικά προβλήματα θα μείνουν στο Μπαγκλαντές. Το καταναλωτικό πρότυπο της δύσης προκαλεί προβλήματα κυρίως σε άλλα μέρη του κόσμου». Μερικά από τα μέρη σε αυτή τη λίστα θα μπορούσαν να μας κάνουν να εκπλαγούμε, αν δεν βρίσκονταν σε παρόμοιες λίστες εδώ και καιρό.

Το να σταματήσουμε να χρησιμοποιούμε το χαρτί και να χρησιμοποιούμε αποκλειστικά και μόνο ηλεκτρονικά μέσα μπορεί να ακούγεται πιο φιλικό προς το περιβάλλον, αλλά σπάνια σκεφτόμαστε τι θα συμβεί στις συσκευές μας τη στιγμή που θα είναι παραχαιωμένες. Συνήθως, πηγαίνουν σε χωματερές σε μέρη όπως το Agbogbloshie στην Γκάνα. Αν αυτού του είδους τα απόβλητα από τις Ηνωμένες Πολιτείες τείνουν να καταλήγουν στην Ασία, σύμφωνα με τον Τζακ Καραβάνος, ένα μεγάλο μέρος των ηλεκτρονικών απορριμμάτων από την Ευρώπη καταλήγει στην Αφρική.

Η Γκάνα λαμβάνει ετησίως 215.000 τόνους μεταχειρισμένων ηλεκτρονικών ειδών ευρείας κατανάλωσης, ενώ η ίδια παράγει 129.000 τόνους. Το πρόβλημα προκύπτει όταν διαλύονται τα μηχανήματα (ηλεκτρονικοί υπολογιστές κτλ) για να γίνουν ανταλλακτικά. «Η πιο τοξική διαδικασία είναι η καύση των καλωδίων χαλκού για να φύγει η πλαστική επικάλυψη», λέει ο Caravanos. Μέταλλα που απελευθερώνονται κατά τη διάρκεια της διαδικασίας εκλύονται συχνά στον αέρα και στο έδαφος κοντά σε πυκνοκατοικημένες περιοχές. «Η διακοπή αυτής της διαδικασίας έχει αποδειχθεί πολύ δύσκολη», προσθέτει. «Τα ηλεκτρονικά απόβλητα φιλοξενούν περίπου το ήμισυ του συνόλου των στοιχείων του περιοδικού πίνακα, από αρσενικό σε ψευδάργυρο», αναφέρει το περιοδικό Audubon.

Είναι δύσκολο να δημιουργηθεί μια λίστα σαν αυτή χωρίς να συμπεριλαμβάνεται το Τσερνομπίλ. Στις 26 Απριλίου 1986, ένας από τους πυρηνικούς σταθμούς στην περιοχή καταστράφηκε, προκαλώντας πυρκαγιά – και απελευθερώνοντας τεράστιες ποσότητες ραδιενεργού υλικού στον αέρα, σύμφωνα με τη Ρυθμιστική Επιτροπή Πυρηνικής Ασφάλειας των ΗΠΑ.

Τα 18 μίλια γύρω από την περιοχή (γνωστή ως ζώνη αποκλεισμού) ήταν ανοικτά μόνο σε όσους εργάτες έπρεπε οπωσδήποτε να είναι εκεί. Η τοπική χλωρίδα και πανίδα άρχισαν να παρουσιάζουν αυξημένα ποσοστά γονιδιακών μεταλλάξεων, καθώς και άλλες ασθένειες, όπως όγκους και καταρράκτη. Έχουν περάσει από τότε 30 χρόνια, όμως τεχνητά ραδιονουκλεΐδια εξακολουθούν να βρίσκονται στο έδαφος κοντά στο σημείο ατυχήματος, σημειώνει η έκθεση του Blacksmith.

Η μελέτη των επιπτώσεων του Τσερνομπίλ για τα άτομα που είχαν εκτεθεί έχουν διαπιστώσει αυξημένο κίνδυνο λευχαιμίας και ψυχικών διαταραχών. Για την άγρια ​​ζωή ωστόσο, ο τόπος έχει μετατραπεί σε… καταφύγιο, αφού δεν πατάει άνθρωπος το πόδι του στη ζώνη.

«Αυτή η τοποθεσία ξεχωρίζει από τις υπόλοιπες», δήλωσε ο Bret Ericson, ανώτερος διευθυντής προγράμματος στο Ινστιτούτο Blacksmith, «εξ αιτίας ίσως του μεγέθους της. Έχει έκταση 13.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα και επηρεάζει 9.000.000 ανθρώπους». Η λεκάνη απορροής του ποταμού Citarum βρίσκεται στην Μπαντούνγκ, στη Δυτική Ιάβα της Ινδονησίας. Υπολογισμοί του Blacksmith βρήκαν υψηλές συγκεντρώσεις μολύβδου, αλουμινίου, σιδήρου και μαγγανίου στο νερό, ως επί το πλείστον από τα απόβλητα των 2.000 εργοστάσιων που βρίσκονται κατά μήκος της όχθης του ποταμού», πρόσθεσε ο Ericson.

Η κυβέρνηση της Ινδονησίας έχει αναγνωρίσει το πρόβλημα και λαμβάνει μέτρα, εξασφαλίζοντας εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια οικονομική βοήθεια για την αποκατάσταση του ποταμού Citarum. Τα χρήματα θα παραδοθούν σε δόσεις κατά τη διάρκεια μιας περιόδου 15 ετών, σύμφωνα με τον οργανισμό Blacksmith.

«Αυτό είναι ένα από τα παραδοσιακά «hotspots» στη Ρωσία για την χημική βιομηχανία», δήλωσε ο Στέφαν Ρόμπινσον του Πράσινου Σταυρού Ελβετίας. Για πάνω από έξι δεκαετίες, εκατοντάδες χιλιάδες τόνοι αποβλήτων εναποτίθενται σε χώρους υγειονομικής ταφής εκεί, προκαλώντας αυτό που ο Ρόμπινσον περιγράφει ως μια «τεράστια λίμνη γεμάτη με διάφορα είδη χημικών ουσιών». Αυτό το μέρος κατέχει ακόμη μια θέση στο βιβλίο Γκίνες των Παγκοσμίων Ρεκόρ ως την πλέον μολυσμένη χημικά πόλη, με προσδόκιμο ζωής 10 με 15 χρόνια κάτω από το αντίστοιχο της Ρωσίας, σύμφωνα με την Ρόμπινσον.

Το Dzerzhinsk, όπως το Τσερνομπίλ, εμφανίστηκε στη λίστα πριν από οκτώ χρόνια. «Δεν μπορούμε να περιμένουμε να έχουν γίνει φοβερές αλλαγές μεταξύ 2007 και 2013», είπε ο Ρόμπινσον, προσθέτοντας, ωστόσο, ότι η ρωσική κυβέρνηση επεξεργάζεται ένα πρόγραμμα καθαρισμού της τάξης των 3 δις $.

Για να πάρουμε τελικά προϊόντα από δέρμα απαιτείται μια διαδικασία που ονομάζεται βυρσοδεψία, που επεξεργάζεται ουσιαστικά τα ακατέργαστα δέρματα των ζώων με τη χρήση χημικών παραγόντων, σύμφωνα με την EPA. Στις Ηνωμένες Πολιτείες, αυτό συμβαίνει σε περίπου 110 εγκαταστάσεις. Στην Hazaribagh του Μπαγκλαντές, σχεδόν 250 βυρσοδεψεία που βρίσκονται σε λιγότερο από ένα τετραγωνικό μίλι.

Αυτά τα βυρσοδεψεία χρησιμοποιούν ξεπερασμένες μεθόδους και πετούν οπουδήποτε τα τοξικά απόβλητα, όπως το εξασθενές χρώμιο που είναι αιτία καρκίνου σε κοντινά ύδατα νερό, δημιουργώντας αυτό που ο Τζακ Καραβάνος ονομάζει ως «μια σούπα από οργανικά και ανόργανα χημικά». Η Erin Brockovich πάλεψε για την εξάλειψη του εξασθενούς χρωμίου στα νερά της πόλης της Hinkley, στην Καλιφόρνια. Δυστυχώς, δεκάδες τοποθεσίες όπως αυτή υπάρχουν σε όλο τον κόσμο, σύμφωνα με τον Καραβάνος. «Αυτή στο Μπαγκλαντές είναι ίσως η χειρότερη».

Για δεκαετίες, η εξόρυξη μολύβδου ήταν δημοφιλής στην Kabwe της Ζάμπια, που βρίσκεται στο κεντρικό τμήμα της χώρας. Δυστυχώς, η πρακτική έχει μολύνει σοβαρά την περιοχή. Η διαδικασία τήξης (η εξόρυξη του μετάλλου από το μετάλλευμα του), απελευθερώνει βαρέα μέταλλα στην ατμόσφαιρα.

Τα σωματίδια επικάθονται στο έδαφος και διαρρέουν στο χώμα και το νερό, χώμα με το οποίο παίζουν τα παιδιά και νερό που όλοι οι ντόπιοι πίνουν, σύμφωνα με το Ινστιτούτο Blacksmith. Το ορυχείο Kabwe όταν λειτουργούσε παρήγαγε 800.000 τόνους μολύβδου (συν 1,8 εκατομμύρια τόνους ψευδαργύρου και 80.000 κιλά ασήμι), σύμφωνα με το Berkeley (τμήμα Ορυκτών Πόρων).

Παρά το κλείσιμο του ορυχείου, η ρύπανση εξακολουθεί να είναι διαδεδομένη, με επίπεδα πολύ υψηλότερα από τα συνιστώμενα από τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων.

«Η βιοτεχνική εξόρυξη χρυσού είναι ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα ρύπανσης στον κόσμο», λέει ο Bret Ericson, ανώτερος διευθυντής προγράμματος στο Ινστιτούτου Blacksmith. «Το πρωτογενές μετάλλευμα που περιέχει χρυσό αναμιγνύεται με το χέρι με υδράργυρο. Αποτελεί ένα αμάλγαμα με το χρυσό και ο χρυσός απελευθερώνεται από το κάψιμο του υδραργύρου».

Ο Ericson λέει πως σε παγκόσμιο επίπεδο εκτιμάται ότι η διαδικασία αυτή απελευθερώνει 1.000 τόνους υδραργύρου στο περιβάλλον κάθε χρόνο. Πρόσφατα υπεγράφη η Συνθήκη της Μιναμάτα για τον Υδράργυρο, που αποσκοπεί στην «προστασία της ανθρώπινης υγείας και του περιβάλλοντος από τις αρνητικές επιπτώσεις του υδραργύρου».

Οι αριθμοί εδώ μιλούν από μόνοι τους: εκτιμάται ότι περίπου 15.000 βιομηχανίες απελευθερώνουν ενεργούς ρύπους σε αυτήν την λεκάνη απορροής του ποταμού, ένας όγκος νερού που διασχίζει 14 διαφορετικές πόλεις, σύμφωνα με το Ινστιτούτο Blacksmith. «Πολλές από αυτές τις βιομηχανίες είναι πολύ μικρές και έχουν μεγαλώσει και επεκταθεί με αυθαίρετο τρόπο», δηλώνει ο Ericson.

«Απελευθερώνουν πολλά μέταλλα, πολλές πετροχημικές ενώσεις. «Το 2008 δημοσιεύθηκε στην Έκδοση Αναλύσεων Ιζηματολογίας και Λεκάνων Λατινικής Αμερικής μια ανάλυση που κατέδειξε ρύπανση από μόλυβδο, χαλκό και τουλάχιστον τρεις άλλους ρύπους».

Νιγηρία Αυτή η αφρικανική χώρα δεν ήταν ξακουστή ως παραγωγός αργού πετρελαίου παρά μετά το 1950. Στα μέσα της δεκαετίας του 1970, προσχώρησε στον ΟΠΕΚ. Σήμερα, αποκομίζει από τις εξαγωγές πετρελαίου κοντά στα 100 δις δολάρια.

Σύμφωνα με τον Ντέιβιντ Χανραχάν του Ινστιτούτου Blacksmith, το Δέλτα του ποταμού Νίγηρα είναι γνωστό ότι είναι μια σημαντική πηγή αργού πετρελαίου. Αυτό που έχει αγνοηθεί σε μεγάλο βαθμό είναι οι διαρροές.

Το Ινστιτούτο Blacksmith υπολογίζει ότι στα 25 χρόνια μεταξύ 1976 και 2001, παρουσιάστηκαν σχεδόν 7.000 διαρροές, με ένα μεγάλο μέρος του πετρελαίου αυτού να ρυπαίνει το έδαφος, και τους υδρογονάνθρακες να ρυπαίνουν τον αέρα.

Ο χαλκός, οξείδιο του νικελίου και άλλα βαρέα μέταλλα ρυπαίνουν αυτή την ρώσικη βιομηχανική πόλη, σύμφωνα με το Ινστιτούτο Blacksmith. Τα δάση έχουν πλέον εξαφανιστεί από την γύρω περιοχή, δήλωσε ο Στέφαν Ρόμπινσον του Πράσινου Σταυρού της Ελβετίας, διότι πέθαναν. Οι κάτοικοι της πόλης υποφέρουν.

Το Norilsk έχει την ογκωδέστερη βαριά τήξη στον κόσμο, σύμφωνα με την EPA. Η διαδικασία αυτή απελευθερώνει ετησίως «500 τόνους το οξείδια του χαλκού και 500 τόνους το οξείδια του νικελίου και 2 εκατομμύρια τόνους διοξειδίου του θείου».

«Το προσδόκιμο ζωής είναι 10 χρόνια μικρότερο από το τον μέσο όρο της Ρωσίας», δήλωσε ο Robinson.