Το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble της NASA «είδε» πιο μακριά στις εσχατιές του σύμπαντος, από κάθε άλλη φορά έως τώρα, δημιουργώντας μια εικόνα «βαθιού πεδίου», η οποία, μεταξύ άλλων, αποκαλύπτει περίπου 3.000 άγνωστους μέχρι σήμερα γαλαξίες, οι οποίοι είχαν δημιουργηθεί κατά τα δύο πρώτα δισεκατομμύρια χρόνια μετά την «Μεγάλη Έκρηξη» (Μπιγκ Μπανγκ).

Για τη νέα φωτογραφία χρειάστηκε να εκτεθεί η κάμερα του τηλεσκοπίου επί 50 ώρες, ώστε να συλλέξει επαρκές συμπαντικό φως, καταφέρνοντας έτσι να «δει» υπερβολικά αχνούς γαλαξίες, που βρίσκονται σε απόσταση άνω των 12 δισεκατομμυρίων ετών φωτός.

«Είναι η βαθύτερη φωτογράφηση του σύμπαντος που έχει γίνει ποτέ. Βλέπουμε πράγματα 10 έως 20 φορές πιο αχνά από ό,τι έχουμε δει ποτέ», δήλωσε η επικεφαλής της έρευνας Τζένιφερ Λοτζ στο συνέδριο της Αμερικανικής Αστρονομικής Εταιρίας.

Η πρώτη εικόνα «βαθιού πεδίου» του τηλεσκοπίου Χαμπλ είχε ληφθεί το 1996 και είχε γίνει αμέσως διάσημη. Κάτι ανάλογο αναμένεται να συμβεί με τη νέα σειρά νέων εικόνων «βαθιού πεδίου» (με την ονομασία “Frontier Fields”), που άρχισε να τραβά η αναβαθμισμένη κάμερα του τηλεσκοπίου. Το τηλεσκόπιο αξιοποιεί, παράλληλα, τη νέα αστρονομική τεχνική του «βαρυτικού φακού», η οποία χρησιμοποιεί τα παρεμβαλλόμενα ουράνια αντικείμενα (π.χ. γαλαξιακά σμήνη) ως μεγεθυντικούς φακούς για να «δει» πολύ πιο μακρινά αντικείμενα, ενισχύοντάς τα έτσι σε μέγεθος και φωτεινότητα κατά δέκα έως 20 φορές.

Τον Μάιο το «Χαμπλ» θα διπλασιάσει τον συνολικό χρόνο έκθεσης της κάμερας βαθιού πεδίου στις 103 ώρες, έτσι ώστε να παράγει ακόμα πιο αποκαλυπτικές φωτογραφίες από τα σύνορα του αισθητού σύμπαντος. Ένα βασικό ερώτημα που αναζητά απάντηση, όπως είπε η Λοτζ, είναι να διαπιστωθεί πότε για πρώτη φορά εμφανίστηκαν γαλαξίες όπως ο δικός μας, όπως επίσης πότε εμφανίστηκαν οι πρώτοι-πρώτοι γαλαξίες στο σύμπαν. Οι γαλαξίες πιστεύεται ότι δημιουργούνται μέσα σε νέφη σκοτεινής ύλης, κάτι όμως που δεν έχει επιβεβαιωθεί.

Τα επόμενα χρόνια, οι νέες οπτικές και υπέρυθρες παρατηρήσεις του «Χαμπλ» θα συνδυαστούν με τις παρατηρήσεις σε πρόσθετα μήκη κύματος του ηλεκτρομαγνητικού φάσματος από δύο άλλα διαστημικά τηλεσκόπια της NASA, το «Σπίτσερ» (υπέρυθρο) και το «Τσάντρα» (ακτίνων-Χ), καθώς και από το μεγάλο επίγειο ευρωπαϊκό τηλεσκόπιο ALMA στη Χιλή, για να δώσουν μια πληρέστερη εικόνα του σύμπαντος κατά την πρώτη περίοδο δημιουργίας του, ιδίως όσον αφορά τη διαχρονική εξέλιξη των γαλαξιών και των συνοδευτικών μαύρων οπών.

Τρομερές θύελλες μαίνονται πάνω σε καφέ νάνους

Εξάλλου, στο ίδιο αμερικανικό αστρονομικό συνέδριο, ανακοινώθηκε ότι το τηλεσκόπιο «Σπίτσερ» για πρώτη φορά αποκάλυψε θυελλώδεις μετεωρολογικές συνθήκες σε «αποτυχημένα» άστρα (καφέ νάνους). Οι ερευνητές παρατήρησαν 44 άστρα-καφέ νάνους και εξεπλάγησαν, όταν είδαν ότι σχεδόν στα μισά από αυτά φαίνεται να λαμβάνουν χώρα εντυπωσιακές θύελλες.

Οι επιστήμονες, με εικεφαλής τον καθηγητή Άνταμ Μπέργκασερ του πανεπιστημίου της Καλιφόρνια, σύμφωνα με το BBC, εκτιμούν ότι σε τέτοια ουράνια σώματα μπορεί να βρέχει λιωμένο σίδερο και να «χιονίζει» καυτή άμμο, ενώ παράλληλα μαίνονται τρομεροί τυφώνες μαζί με εκτυφλωτικές αστραπές.

Το όλο σκηνικό είναι πολύ πιο βίαιο ακόμα και από την «Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα» του Δία, την περιοχή του ηλιακού μας συστήματος όπου εδώ και αιώνες μαίνεται μια πανίσχυρη θύελλα. Ενδεικτικά, σε ένα καφέ νάνο η θύελλα καλύπτει το 20% της επιφάνειάς του, έναντι μόλις 1% που καλύπτει η μεγάλη θύελλα του Δία. «Τελικά η μεγάλη ερυθρά κηλίδα δεν είναι και τόσο μεγάλη», δήλωσε χαρακτηριστικά ο Άνταμ Μπέργκασερ.

Οι νέες εκτιμήσεις αποτελούν ένα ακόμα βήμα προόδου για τη νέα επιστήμη της «αστρο-μετεωρολογίας», η οποία ευελπιστεί μελλοντικά να κάνει προβλέψεις για τον καιρό σε εξωπλανήτες.

Home